SIGNALEMENTEN 82 Brouwers, Ruud (red.). Architectuur in Neder land; Jaarboek. 1990. Nederlands Architectuurin stituut, Rotterdam, 1991. Al een aantal jaren geeft het Nederlands Architec tuurinstituut ieder jaar in een prachtig verzorgde en rijk geïllustreerde uitgave een overzicht van belangrijke en opmerkelijke gebouwen die het jaar daarvóór in Nederland tot stand kwamen. Behalve een bespreking van die gebouwen (dit jaar 24) bevat het jaarboek enkele boeiende be schouwende artikelen over tendensen in de he dendaagse architectuur, zoals de opkomst van grote gebouwen. In het laatste jaarboek is een in Zeeland ge bouwd woningcomplex opgenomen: de nieuw bouw op het Maïsbaai-terrein in Middelburg, een ontwerp van het architectenduo Lucien Lafour en Rikkert Wijk. Momenteel verrijst de tweede fase van die nieuwbouw. Vooral aan de vormgeving en de detaillering van de gebouwen en hun situ ering ten opzichte van elkaar en in hun omge ving wordt aandacht geschonken. Men noemt de keus voor middelhoogbouw "een wezenlijke ver andering" ten opzichte van de gebruikelijke ge sloten bouwblokken of de tot in de jaren tachtig overheersende strokenbouw. Het Maïsbaai-com- plex wordt besproken in combinatie met een complex langs de Kostverlorenvaart in Amster dam, dat door dezelfde architecten is ontworpen, die overigens ook de woonwijk hebben ontwor pen welke wellicht in de plaats komt van het Amsterdamse Olympisch Stadion. GvdH Boschma, Cornelis, en Perot, Jacques. Antoine-Ig- nace Melting 1763-1831)reizend kunstenaar. Uniepers, Abcoude, 1991. In zijn volle glorie prijkt het Middelburgs stadhuis op de omslag van dit met tal van afbeeldingen gelardeerde boek. Het stadhuis werd in 1812 te zanten met een deel van de Markt getekend door de Lotharingse kunstenaar Antoine-Ignace Mel- ling, tijdens een reis door de gebieden die twee jaar voordien bij het Franse keizerrijk waren ge voegd. Deze 'Voyage pittoresque aux Pays du Nord', door Boschma, oud-directeur van het Fries Museum, beschreven, vormt de kern van dit boek. Melling begon zijn reis in Zeeuwsch-Vlaan deren. Daar beeldde hij bewoners uit de omstre ken van Hulst af en de tuin van - vermoedelijk - het huis Te Zande bij Kloosterzande. In Vlissin- gen maakte hij met potlood topografische schet sen van het dok en cle rede. Behalve een gezicht op de Markt en het stadhuis, tekende Melling in Middelburg vanaf de oliemolen bij het Molenwa ter een fraai overzicht van de hele stad. Deze stadsgezichten bevinden zich thans in het Rijks prentenkabinet. De tekening van het Middel burgse stadhuis werkte Melling uit tot een met gouache gehoogde aquarel (Parijs, Musée Mar mottan). Hierop geeft hij ook het marktleven weer, met onder meer figuren in klederdracht. De Lotharingse kunstenaar beeldde ook zichzelf en zijn dochter af. Via Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, Utrecht, Arnhem. Leeuwarden en Groningen, waar hij al lemaal nauwgezette tekeningen van maakte, beëindigde Melling uiteindelijk zijn reis in Ham burg en Lübeck, dat toen korte tijd ook deel uit maakte van Frankrijk. Met citaten uit contemporaine reisbeschrijvin gen wordt het relaas van Mellings tocht verlucht. Zijn tekeningen worden uitgebreid topografisch geduid. Vooral aan de detaillering van zijn werk lijkt Melling zijn belang te ontlenen. GvdH Bol, Laurens J. Aart Schouman; Ingenious Painter and DraughtsmanDavaco, Doornspijk, 1991. De Dordtse kunstenaar Aart Schouman (1710- 1792) maakte behalve veel aquarellen vooral be schilderde wandbespanningen en schoorsteen stukken. In de jaren rond 1750 verbleef hij veelvuldig in Middelburg. Hoewel, zoals Bol aan geeft, in die tijd in de Zeeuwse hoofdstad nogal wat schilders actief waren, was hun niveau bij zonder matig. Schouman was een van degenen die in het hierdoor ontstane gat sprongen. Hij maakte onder meer schilderingen voor cle salon van het huis van burgemeester Schorer aan de Dam en portretten van verscheidene Zeeuwse notabelen. In de jaren die volgden schilderde de Dordtenaar voorts drie grote regentenstukken. Enkele Middelburgse huizen bevatten nog steeds decoraties van Schouman. Tijdens zijn reizen naar en in de provincie maakte hij bovendien geregeld tekeningen en aquarellen van topografische aard, waarvan meerdere zich in de collectie van het Rijksarchief in Zeeland bevinden. Opvallend is het interieur van een drukkerij (in het Dordrechts Museum), die Bol op basis van een wel enigszins onduidelijk VOC-logo als Middelburgs identifi ceert. Het wat brave en nogal rommelige boek, dat gebaseerd is op een reeks artikelen in het tijdschrift Tableaubevat vooral beschrijvingen van Schoumans werk, dat Bol per genre en mate riaalgebruik bespreekt. Een handzame oeuvre-ca- talogus zal men evenwel tevergeefs zoeken, evenals een breder kader waarbinnen Schouman geplaatst had kunnen worden. GvdH

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 1992 | | pagina 44