52
FAIR ISL
IJsland gelegen eilandengroep Faer Öer heeft zijn
naam aan dezelfde oorsprong te danken. De ge
lijkenis tussen beide namen kan tot verwarring
leiden, zoals uit dit artikel zal blijken. Fair Isle is
overigens vooral bekend als tussenstation voor
honderdduizenden trekvogels, die in de herfst uit
de poolstreken naar het zuiden trekken.
Maar wat heeft dit eenzame eilandje nu met
Zeeland te maken? Om dat te ontdekken moeten
we naar het Nationaal Scheepvaartmuseum in
Antwerpen, waar het beroemde panorama van
Walcheren, de 'Zelandiae Descriptio' van Antoon
van den Wijngaerde, wordt bewaard. Zoals be
kend is, is dit een vogelvluchttekening van het ei
land Walcheren en de omringende wateren, 10,25
meter lang en 43 centimeter hoog, en getekend
in 1550. De tekening is al verscheidene malen
grondig bestudeerd en geldt als een zeer be
trouwbare weergave van het zestiende-eeuwse
Walcheren, en niet het minst ook van de schepen
die destijds de Zeeuwse wateren bevoeren. De
tekening is algemeen bekend geworden doordat
een reproductie eivan als bijlage bij het grote
standaardwerk 'De Nederlandse Delta' is ge
voegd.
Hoewel het panorama goed bestudeerd is, onde.
meer door Van Beylen en De Bruin, vallen e
toch nog wel ontdekkingen op te doen. Helemaa
aan het rechter uiteinde is ruim plaats gelater
voor een uitgestrekt zeegezicht met allerhande
koopvaardij- en vissersschepen. Van Beijlen heef
erop gewezen dat dit deel van het panorama eer
belangrijke bron is voor de kennis van de zes
tiende-eeuwse scheepvaart. Aan de horizon zier
we 'Anglia pars' (een deel van Engeland), afge
beeld als een golvend landschap met enkele ge
bouwen, en nog verder weg 'Pharilia pars' er
'Hitlandia pars'. Hier eindigt de tekening, en hoe
wel dit gedeelte altijd aan de buitenzijde van de
rol heeft gezeten en dus nogal verkleurd en ge
kreukt is, vallen de details nog goed te onder
scheiden.
Het einde van de kaart
Aan dit onderdeel van het panorama is tot op he
den weinig aandacht geschonken. Van Beijlen
zegt dat het een afbeelding van Engeland, Shet
land en één van de eilanden van de Faer Öei
bevat. Opvallend is echter, dat met name 'Phari-
Afb. 2: Het laatste deel van het panorama van Walcheren met de afbeelding van Pharilia Pars. Duidelijk is te zien dat dit
het ietwat gehavende einde van de kaart is. Nationaal Scheepvaartmuseum, Antwerpen.
