112
ARCHEOLOGICA ZELANDICA
mitz-Wielinga.
steen gevonden. Dit zijn gesteenten die goed be
stand zijn tegen verwering. Eén fragment natuur
steen vertoont sporen van gebruik als slijpsteen,
een ander fragment is afkomstig van een maal
steen.
Op een kies van een gedomesticeerd rund na,
zijn in Neolithisch Brabers geen overblijfselen
van dieren gevonden. Waarschijnlijk is al het bot-
materiaal in de loop van de ruim 4000 jaar ver
gaan. Het onderzoek van grondmonsters op de
aanwezigheid van stuifmeelkorrels en zaden le
verde evenmin iets op. Het ligt voor de hand dat
de steentijdbevolking van Brabers in overvloed
over schelpdieren, vis en gevogelte kon beschik
ken. Aan de kust zal men zeker jacht op zeehon
den hebben gemaakt: vlees en vel van deze die
ren waren goed te gebruiken.
Vondsten uit de late Steentijd zijn in de kust
zone van Holland en Zeeland vrij zeldzaam.
Overblijfselen van nederzettingen zijn onder
meer in Hekelingen, Vlaardingen en Leidschen-
dam opgegraven. Vooral de in 1958 en nadien
onderzochte Neolithische nederzettingen in
Vlaardingen hebben een nieuw facet aan onze
kennis van de prehistorische mens in de kust
streek toegevoegd. Deze oude bewoningsplaat-
sen vertonen een grote verwantschap, die sedert
26 cm. Opgegraven in Brabers. Tekening: L.C.J. Goldsch-
1958 wordt omschreven als 'Vlaardingencultuur'.
Deze 'cultuur' is ontstaan in de nabijheid van het
mondingsgebied van de grote rivieren. Het is ei
genlijk een uitwisselingszone, waar culturen uit
Noord-Frankrijk, Bretagne, Engeland, Zuid-Duits-
lancl en wellicht Scandinavië zich hebben ver
mengd.
Het is diep treurig dat een archeologisch en
geologisch zo belangrijk terrein als dat van Bra
bers in 1956-1957 totaal is verdwenen. Het had
thans ongetwijfeld de status van uiterst waardevol
cultuurmonument of geologisch reservaat gekre
gen.
Literatuur
Encyclopedie van Zeeland (1982), dl. II, blz. 521-523, tref
woord 'Prehistorie' (redactie P.J. van der Feen en J.A.
Trimpe Burger), Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, Middelburg.
Trimpe Burger, J.A., Brabers bij Haamstede, een opgraving
(1956-1957), Kroniek van het Land van de Zeemeermin
(Schouwen-Duiveland), 2, 1977, blz. 40-53.
Verhart, L.B.M., Settling or trekking? The Late Neolithic
house plans of Haamstede-Brabers and their counterparts,
Oudheidkundige Mededelingen uit het Rijksmuseum van
Oudheden te Leiden, 72, 1992, blz. 73-99. Met uitvoerige
literatuurlijst.
