144
VERZAMELAAR AAN ZFE
Alb 5: Jacoba van Heemskerck: Moderne compositie (z.j.Afkomstig uit de collectie van het Kunstmuseum, Domburg
Zeeuws Museum, Middelburg.
kreeg het meer cachet. Dit valt duidelijker te zien
aan het einde van Marie Taks leven. In de jaren
dertig legateerde zij delen van haar verzameling
aan musea. Het legaat aan Boymans bevat be
halve beroemde stukken van Kandinsky en Mare
werk van Jacoba van Heemskerck. Ook aan het
Haags Gemeentemuseum doneerde zij een grote
Van Heemskerck-coilectie. De legaten werden
mijns inziens niet gedaan om het persoonlijk
prestige van Marie Tak te vergroten, maar om
haar vriendin een plaatsje in de kunstgeschiede
nis te bezorgen.
Marie Tak van Poortvliet verzamelde kunst van
wege de zingevende aspecten van kunst. Voor
haar was moderne kunst het noodzakelijk spiritu
eel tegenwicht in een wereld die naar haar me
ning door nadruk op materie de verkeerde kant
opging. In latere jaren, toen omtrent avant-
gardekunst een zekere consensus ontstond en
deze in een kunsthistorische traditie werd ge
plaatst, werd een ander motief van belang. Uit
liefde voor haar vriendin, en zeker uit liefde voor
zinvolle kunst, wilde Marie Tak van Poortvliet ge
deelten van haar verzameling een plaatsje in de
geschiedenis geven.
Literatuur
Over verzamelaars:
Moulin, R. The French art market. A sociological view. New
Brunswick 1987.
Pomian, K. Collectors and curiosities. Paris and Venice.
1500-1800. Cambridge 1990.
Zolberg, V. New art - new patrons. Coincidence or causa
lity on twentieth-century avant-garde. Hammond 1982.
Over Marie Tak:
Charité, J. (red.) Biografisch woordenboek van Nederland.
Amsterdam 1985 (dl. 2).'
Huussen, A. Jacoba van Heemskerck 1876-1923- Kunste
nares van het expressionisme. Den Haag 1982 (tentoonstel
lingscatalogus).
Geschriften van Marie Tak:
'Het begrijpen van Nieuwe Schilderkunst'. Tableau 5
(1982-1983).
