ARCHEOLOGICA ZELANDICA
152
Dorine Noorlander
EEN BORD UIT DE COLLECTIE VAN HET ZEEUWS GENOOTSCHAP
Aan het eind van de veertiende eeuw deed bij het versieren van aardewerk een nieuwe techniek haai
intrede: de slibkras- of (s)graffito-techniek. Het bord op afbeelding 1, dat deel uitmaakt van de collectie
van het Zeeuws Genootschap en tentoongesteld is in het Zeeuws Museum, is een mooi voorbeeld van
deze techniek.
In de jaren dertig van deze eeuw ontstond naar
aanleiding van vondsten bij kasteel Egmond be
langstelling voor voorwerpen die met behulp van
de (s)graffito-techniek waren versierd. Aanvanke
lijk bood het weinige materiaal dat werd gevon
den niet veel houvast. Was het (Duitse) import of
ook ter plaatse gemaakt?
Bij de (s)graffito-techniek gingen pottenbak
kers als volgt te werk. Roodbakkende klei werd
bedekt met een gele laag, engobe in pottenbak-
kerstaal. Hierin werden lijnen, figuren of letters
uitgekrast, zodat de rode ondergrond te voor
schijn kwam. Vervolgens werd loodglazuur aan
gebracht. In Duitsland werden al in 1896 bij op
gravingen in Warfried aan de Werra resten van
een produktiecentrum gevonden. Gaandeweg
werden ook in ons land fragmenten aangetroffen,
en in 1979 werden bij de opgraving van een pot
tenbakkersoven in Enkhuizen veel vondsten uit
het begin van de zeventiende eeuw gedaan. In
middels waren ook in Friesland fragmenten ge
vonden met teksten die op plaatselijke vervaardi
ging wezen. Hieruit bleek duidelijk dat men niet
altijd te doen had met een Duits importprodukt,
zoals aanvankelijk werd gedacht. De keramiek-
kenner A. Bruyn maakt in een uitgebreide studie
Afb. 1: Bord gevonden te
St. Maartensdijk (Tholen);
diameter: 29,7 cm. Collec
tie Zeeuws Genootschap
nr. F. 3544. Zeeuws Mu
seum, Middelburg.
