54
Afb. 1: Middelburg, interieur pand Lange Delft I 32; hoek
links van de schouw. RAZ, Zei. 111. II, 745 B.
raamwerk gespannen, dat als vast onderdeel in
de betimmering is opgenomen. Bij wijze van af
werking zijn de panelen omgeven door smalle
lijsten. Men heeft de eenheid tussen behangsel en
betimmering willen versterken door het lijstwerk
aan de bovenzijde van de panelen, als onderdeel
VOGËLBEHANGSI'. S
van het vloeiende lijnenspel van de Lodewijk XV-
stijl, een gebogen verloop te geven en te comb -
neren met gesneden rocaille-ornamenten (zie a -
beelding 1). De ruimte ter weerszijden van de
schoorsteenmantel en de deur wordt in beslag
genomen door één paneel, terwijl in de ononde; -
broken wand, tegenover de ingang, drie panele
naast elkaar geplaatst zijn (zie afbeelding 2). D
resterende ruimte boven de deur heeft men ge
vuld met een grisaille (zie afbeelding 3).
Dat kamerbehangsels op maat voor een be
paald interieur werden vervaardigd blijkt vooral
uit de wijze waarop de schaduwpartijen werden
afgestemd op de natuurlijke lichtval in het ver
trek. Altijd is wat de lichtval in de schilderingen
betreft rekening gehouden met de ramen, waa:
de echte lichtval vandaan komt. Bovendien kre
gen de dichtbij het raam gelegen panelen een
kortere slagschaduw dan de verder van de licht
bron gelegen panelen. Onderlinge samenhans
werd verkregen door in alle panelen dezelfde ho
rizon aan te houden en de composities op elkaa
af te stemmen. De taferelen moesten voor de toe
schouwer zo overtuigend mogelijk overkomen
Men ziet in dit interieur een symmetrische op
bouw van de compositie. In de hoeken van he
vertrek en in het middelste van de drie naast el
kaar geplaatste panelen zijn boomgroepen toege
past, gecombineerd met een rotspartij, beeld, pië
destal of tuinvaas; deze elementen versterken de
dieptewerking van de ernaast gelegen vergezich
ten. De behangsels met vogeltaferelen lijken dus
op het eerste gezicht veel kenmerken te hebben
die overeenkomen met die van de landschappet
met menselijke figuren. Bij vogelbehangsels ligi
de nadruk echter zozeer op het verbeelden van
vogels, dat het landschap slechts een onderge
schikte rol speelt.
Afb. 2: Middelburg, inte
rieur pand Lange Delft
32; wand tegenover de
ingang. RAZ, Zei. Ill.Il,
745 C.
