VOGELBEHANGSELS
59
Afb. 8: A. Meertens, stil
leven met tuinvaas,
bloem- en bladranken
en twee vogels-, pen en
penseel in grijs; blad
203 x 160 mm, voorstel
ling 190 x 150 mm; r.o.
gem. en ged. 1780.
Rijksprentenkabinet Am
sterdam, inv.-nr
1913:135.
De veronderstelling dat de tekeningen uit het
atelier van Meertens afkomstig zijn, wordt ook
gesteund door het feit dat zij deel hebben uitge
maakt van de collectie ornamentprenten en deco
ratieontwerpen van de Zeeuwse architect J.A.
Frederiks (1849-1929>w. Frederiks, die vooral be
kendheid heeft gekregen door zijn inzet voor be
houd van cultureel erfgoed, was een gepassio
neerd verzamelaar van kunstnijverheid, een voor
zijn tijd curieuze belangstelling, waaraan hij de
bijnaam 'Jan Antiek' overhield39. Frederiks zal in
zijn speurzin vooral zijn eigen provincie hebben
afgestroopt, en het lijkt niet onwaarschijnlijk dat
hij bedoelde tekeningen heeft verworven als een
tot dan toe bijeen gebleven ateliernalatenschap
van Meertens.
Decoratiewerk
Aanvankelijk werkzaam als decoratief vogelschil
der en mogelijk opgeleid in het atelier van Jaco
bus Vonk, ging Meertens zich vooral na de eeuw
wisseling meer en meer toeleggen op het zuivere
decoratiewerk. Deze verschuiving is niet te wijten
aan artistiek verval van de kunstenaar - het be
hangselpaneel dat hij nog in 1809 voor Dwars-
kaai 14 vervaardigde, bewijst het tegendeel -
maar aan een algehele smaakverandering, die tot
versobering in de interieurdecoratie leidde. Het
merendeel van het publiek had genoeg van de
overheersende vogeltaferelen waarmee hun ou
ders en grootouders de wanden van hun
woningen hadden bekleed. Meertens kon zijn ta
lenten als vogel- en bloemschilder hooguit nog
botvieren door in behangsels een kleine bloe-
