60
VOGELBEHANGSEI
Afb. 9: A. Meertens, ontwerp
voor een kamerwandpen
en penseel in grijs; 218 x
318 mm. Rijksprentenkabi
net Amsterdam, inv.-nr
1913:140.
menvaas of een vogelnestje aan te brengen (zie
afbeelding 11). Meestal echter werden zijn vogels
en bloemen in de patronen tot details tussen an
dere motieven gereduceerd. Met de produktie
van deze weinig artistieke produkten was Meer
tens' atelier tot een echte 'behangselfabriek' ver
worden zoals er in de tweede helft van de acht
tiende eeuw steeds meer ontstonden. Om het
hoofd boven water te houden zal hij zich ook
zijn gaan toeleggen op het ontwerpen van andere
kunstnijverheidsprodukten. Onder de tekeningen
in het Rijksprentenkabinet bevindt zich namelijk
ook een elftal ontwerpen voor tweearmige wand-
kandelabers, uitgevoerd in een stijl die een over
gang van Lodewijk XVI naar Empire markeert1".
Deze ontwerpen duiden er wellicht op dat Meer
tens zich ontwikkelde in de richting van tapissier
een beroep dat zich in navolging van een ir
Frankrijk reeds langer bestaande traditie aan hei
eind van de achttiende eeuw ook in Nederland
ontwikkelde. Naast behangsels en stoffen lever
den tapissiers tal van andere voorwerpen ter aan
kleding van het interieur".
De figuur van Abraham Meertens typeert hier
mee de impasse waarin veel Nederlandse kunste
naars aan het slot van de achttiende eeuw ten ge
volge van de optredende smaakverandering
terecht kwamen. Omdat de meeste kunstschilders
in behangselateliers waren opgeleid, hadden zij
grote moeite zich toe te leggen op kabinetstuk
ken (schilderijen van klein formaat). Bovendien
bestond ten gevolge van de slechte economische
Afb. 10: A. Meertens.
ontwerp voor een ka
merwand voor Dam 57
te Middelburg (ca 1800);
aquarel en dekverf; 335
x 470 mm. Zei. 111. II
746.
