^Tlufd z/Twrcf
bici Sinfonie
C o nip os te
SIGNORI,
64
MUZIEKLEVEN IN MIDDELBURC
Op de
INSTALLATIE
Van zyn Doorlueklige Hoogheid
¥lLL E M D£N VYFDE N,
SipiStb/iCubf/P^or' Stfaa-cn. Qfareetupbct fPro-f •èncfemt &c. Jz Sx/
ojTèezc/fi ,/fi?' CVer/eutruiy w azistgAc&è
Aasa ■Sr*C/fCaa/ZÏ-i.<jaarj j-GG
/oooj-d. rantPfh&i* Ae.<-fa&?^ai/fo-'fa /ya£dUt CVry/ieu> n-an/. OZ'&arj-te/
OÏanJ nrcmt U, na.JZtaJtx W£«r
xji'aav Aatgani,icAo iSl-Or/ca-Air?)
Op c-r<s'LZag-y> Q'trraarenj?
Sc/J Act- Jüuz&i - 6-L' cc,- i'fi/ >5tc Aiinb
00at Ay /tav'; £/i atec/j JZrayons,
^s/CttPar- STAATEN ?>-y* ietósi
'i Pa/ful Ar.cti.c7",.on- aA/orxycn;^
Cban zal neg iw Aar/tra-óaarai/
Q 'onovrmoctW* <7X
O'ira. z-yn. Oljr.f Ar.rtior"grnragan/
y 7 tz;.
z/fcoz- IjROVSWK tm./r.puvnt
fOat^c'JArmP VlLLZsOaAAAAry
..sZórt zytufVArj^/an, 'yocr^^eaaa.r-'
.Tót \'£a7io,r fiat zyn /awe-7L tvAAs
eii taant. c/A cpanAaa,?".
Gccomponccrt llnoi' C E GkA-
Amsterdam by J J. Hummel ^ZisuirArAf-uAAcr ire cZcr-Aeoper op c/rn, cVy</cn./.i.n
Afb. 1: Laat ons juichen. Scheurleer, na 370.
een Hollands regiment. Bij Bergen op Zoom
werd hij in 1747 gewond en geraakte in krijgsge
vangenschap. Hel is goed denkbaar dat ook
Christian Ernst deel uitmaakte van zo'n regiment
en op deze wijze de Nederlanden bereikte. En
kele jaren na de slag bij Bergen op Zoom treffen
we Graf in Middelburg aan; hij wordt genoemd in
Zeelands Chronyk-AlmanaclfiIn genoemde pe
riode leidde Graf het collegium musicum van
Middelburg. Een en ander blijkt onder meer uit
het hét voorwoord van zijn opus 1Sei Sinfonie a
Violino Primo, Secondo, Viola, Basso. Tot nu
toe werd aangenomen dat dit opus in 1760 of la
ter zou zijn verschenen. In werkelijkheid is het
echter eerder, en wel in Grafs Middelburgse pe
riode, ontstaan. Het is gedrukt door de Zweed
Suenonius Mandelgreen, die van 1736 tot zijn
dood in 1758 te Middelburg werkzaam was, in
1756 en 1757 als drukker wordt genoemd en tot
de beste achttiende-eeuwse Nederlandse binders
behoorde. Uit het titelblad blijkt dat Graf de zes
composities opdroeg aan het Middelburgse colle
gium musicum (zie afbeelding 2). Het ligt in de
bedoeling dit jaar een facsimile-editie van de Sei
Sinfonie te laten verschijnen als deel 2 in de
reeks Exempla Musica Zelandica van het Genoot
schap.
In het voorwoord drukt Graf zijn diepste res
pect uit voor dit gezelschap, dat hem welwillend
meer dan drie jaar had geëerd en waarvan hij
'premier Musicien' was geweest. Als antwoord op
de vragen wat Graf in Zeeland te zoeken had en
hoe de contacten met het hof tot stand kwamen,
wordt hieronder een hypothese geboden.
Muziek en vrijmetselarij
Een opmerkelijk verschijnsel uit de tijd der Ver
lichting is de vrijmetselarij. Al omstreeks 1747 wa
ren met zekerheid in veel Oranje-gezinde regi
menten loges aanwezig. Deze ambulante loges
zijn van groot belang geweest voor de verspre -
ding van de vrijmetselarij in de Nederlanden. In
1735 werd de Zeeuwse regentenzoon en thesau
rier van de Prins van Oranje, Johan Cornelis Ra
dermacher, gekozen tot eerste Grootmeester var
de Orde der vrijmetselaren. In hetzelfde jaar wer
den echter plakkaten tegen de vrijmetselarij ver
spreid. De Heren van Holland en Zeeland verbo
den de stroming. Door de banden van het Hui
van Oranje met de vrijmetselarij voelden de Sta
ten wellicht de dreiging dat de Oranjetelgen op
hun oude posities zouden terugkeren. Het gevolg
was, dat de vrijmetselarij tot 1750 ondergrond;
sluimerde. Indien Graf tot een regiment (of zelf;
een ambulante loge) behoorde, is zijn komst naa;
Middelburg niet verwonderlijk, want het klimaa
voor vrijmetselaars-musici moet in Zeeland uiter
mate gunstig zijn geweest. De belangrijkste mae
cenas op muziekgebied in Zeeland, de regent nu
Daniël Radermacher (1722-1803), onder meer be
windhebber van de VOC, was net als zijn oom
de eerder genoemde Johan Cornelis Raderma
cher, en vele andere van zijn familieleden een ac
tief vrijmetselaar. Het eerste Nederlandstalige mu-
zieklexicon, geschreven door de Zeeuwse jurist
dr. Joos Verschuere Reynvaan, eveneens vrijmet
selaar, werd aan hem opgedragen (1789)-
Afb. 2: Titelpagina Graf, opus 1.
CL
^fZotuw oföruno cfoj/h)oj *-"1 /fill
c^aJjo.
(f 0§ q7 Cast C
al 'mp/to ï//uöcL'a~c//caüJji/m e' cftiniatijjwiL
Tllc/n il/ii aOaJa itno Cjfayio (P^JhtiJna/c
o.,
C- - GRAF
Opern 1-
Wrejjc S
ss/C \fPr.tCS, urp
- Al A DELG R KEN'.