ARCHEOLOGICA ZELANDICA
WEEGINSTRUMENTEN EN GEWICHTEN UIT DE ROMEINSE TIJD IN
ZEELAND
132
J.A. Trimpe Burger
In de oudheidkundige verzameling van het Zeeuws Genootschap bevindt zich een Romeinse unster of
weeghaak. (statera) die door de bekende oudheidkundige wijlen J.A. Hubregtse in een grindhoop te
Burgh werd aangetroffen en in 1928-1929 aan het Genootschap werd geschonken. De conservator van
de 'steenenkamer', P.j. van der Feen, betichtte er destijds uitvoerig over in het jaarverslag van het Ar
chief 1929. Zijn toelichtingen bij het vernuftige weegtoestel vinden wij dermate instructief dat zij het
ivaard zijn opnieuw onder de aandacht te ivorderi gebracht, te meer omdat sindsdien verschillende
voorwerpen die de Romeinen gebruikten om het gewicht van iets te bepalen in het Zeeuws-Vlaamse Aar
denburg werden opgegraven.
De Romeinse unster of weeghaak van brons
werd door J.A. Hubregtse bij toeval in een hoop
aangevoerd grind ontdekt. Het grind was waar
schijnlijk afkomstig uit het gebied van de grote ri
vieren de Rijn, de Waal en de Maas. In grindgra-
verijen aldaar komen nog steeds waardevolle
objecten uit onder andere de Romeinse tijd te
voorschijn. Terzijde moet worden opgemerkt dat
het nogal eens gebeurt dat antieke voorwerpen
waarvan de herkomst duister is of die zelfs ver
valsingen blijken te zijn 'in de grote rivieren zijn
Afb. la: Romeinse unster in de stand voor lage gewichten.
Tekening: RH. Broerse, Archief Zeeuwsch Genootschap dei-
Wetenschappen 1929. afbeelding 3 (inlegvel tussen blz. XII
en XIII).
gevonden'. Aan de echtheid van de unster in de
collectie van het Genootschap (inv.-nr. 1341), die
wordt geëxposeerd in de archeologische afdeling
van het Zeeuws Museum, hoeft niet te worden
getwijfeld, evenmin trouwens aan de vondsten
uit de Romeinse cultuurlaag te Aardenburg.
Het ongelijkarmige weegtoestel uit Burgh is op
de afbeeldingen la en lb in twee standen weer
gegeven om aan te tonen hoe het, gebruikma
kend van het hefboomprincipe, voor het wegen
van zowel lichte als zware voorwerpen kon wor-
Afb. lb: Romeinse unster in de stand voor hogere gewich
ten. Tekening: P.H. Broerse, AZG 1929, afbeelding 4 (inleg
vel tussen blz. XII en XIII).
t&mm