SffiSV
138
VERZAMELINGEN
Afb. 5: Detailfoto van de
bronzen deur van de
Dom te Pisa.
vroegere opvattingen over de afwezigheid van
snijtanden zijn er wel tandkassen (alveolen) aan
wezig, met - vooral bij jonge dieren - slecht ont
wikkelde of rudimentaire tanden.
De hoorns
De twee recente hoorns die op de tentoonstelling
van het Genootschap zijn te zien en die een zeer
waardevol onderdeel van de verzameling vor
men, zijn waarschijnlijk omstreeks 1930 in de col
lectie opgenomen. Van der Feen heeft deze wel
licht door ruilverkeer in zijn Amsterdamse
werkkring verkregen. Het materiaal van de
hoorns bestaat uit gekruld haar en ze zijn bijna
geheel uit keratine opgebouwd. De hoorn werd
gebruikt bij het grazen en is sterk afgeplat. De
imposante aanblik ervan zal een rol hebben ge
speeld bij de zelfhandhaving van het dier.
Het plaatwerk van],F. Brandt
Tot de handboeken voor de conservatoren van
het Genootschap behoort een map met lithogra
fieën van tekeningen van de wolharige neus
hoorn uit de permafrost van Siberië. Deze zijn
Afb. 6: Lithografie van J.F. Brandt.
De neushoorn in de kunst
Van de Duitse graveur en schilder Albrecht Dürer
(1471-1528) is in de Genootschapsverzameling
een afbeelding van een houtsnede van een neus
hoorn aanwezig, gedateerd 1515. Dürer had zelf
nooit een neushoorn gezien en maakte zijn werk
naar een schets van een vriend uit Lissabon. De
pantserplaten van de huid, de hoorn op de neus
en een klein hoorntje op de schouder vormen de
essentie van de tekening, die van invloed is ge
weest op velerlei kunstuitingen, zoals schilde
rijen, klokken, tegels, tapijten, enz. In het archief
van het Genootschap bevindt zich bij voorbeeld
een foto van een bronzen deur van de Dom te
Pisa die ook op dit werk van Dürer teruggaat.
