176
HETZELVE ANDERS
«Ml
Alh. 3: Het Arsenaal aan de Dokkade met het in 1825 aangebrachte zinken dak. Links de Rammekenspoort. Tekening zon
der naam en zonder jaar; RAZ, Zei. 111., II, 1260.
baas (60 stuivers per dag), een meesterknecht (35
stuivers per dag) en een gewone knecht (26 stui
vers per dag). In de wintermaanden lagen de lo
nen een paar stuivers per dag lager. De opzichter
Freytag verdiende 80 stuivers per dag. Aan ar
beidsloon is in totaal ruim 10.000 vlaams uitge
geven.
De bezetting van Vlissingen door de Engelsen
in 1809 is de ondergang van dit gebouw gewor
den. Vlak voor de Engelsen zich uit Vlissingen te
rugtrokken, vernietigden zij het interieur, en op
10 december 1809, toen zij Walcheren verlieten,
staken zij het gebouw in brand. Alleen de muren
bleven staan. Onder Frans bestuur werd het Arse
naal in 1810 weer opgebouwd. De benedenver
dieping werd van zware steunberen voorzien en
het dak werd herbouwd met bomvrije gewelven
die met een laag zand of aarde werden bedekt,
waarop een batterij werd geplaatst. Na de Franse
tijd kwam het gebouw onder beheer van het De
partement van Marine, dat in 1825 het bomvrije
dak liet vervangen door een zinken dak met op
de nok een smalle gaanderij vanwaar men een
prachtig uitzicht op de reede had. De marine ge
bruikte het gebouw niet alleen voor de in Vlissin
gen gevestigde marinewerf, maar richtte in één
van de vertrekken op de bovenverdieping ook
een ruimte in voor metereologische waarnemin
gen. In 1875 ging het Arsenaal - de marinewerf
in Vlissingen was inmiddels opgeheven over in
handen van de Maatschappij De Schelde. De
scheepswerf gebruikte het gebouw aanvankelijk
als sloepenwerkplaats. Later werden de model
makerij en het mallenmagazijn er gevestigd.
Tijdens de bevrijdingsdagen van 1944 zochten
bewoners van Vlissingen in het Arsenaal bescher
ming tegen het vuur van de geallieerden. In de
vijftiger jaren werd besloten het Arsenaal, dat we
gens zijn onpraktische inrichting niet erg functio
neel was, in de toekomst af te breken, en onder
houd werd dan ook achterwege gelaten. Het
gebouw werd nog gebruikt voor het opslaan van
goederen waarvoor in andere opslagplaatsen
geen ruimte was. In verband met de bouw van
een nieuwe apparatenfabriek, die in de onmid
dellijke nabijheid van het Arsenaal zou komen,
begon men op 11 januari 1969 met de sloop van
het gebouw. Dit bleek nog een heel karwei te
zijn: de dikte van de muren varieerde van 1.50 tot
1.90 meter. Met het verdwijnen van het Arsenaal
werd Vlissingen een monumentaal gebouw ar
mer.
Het Oud Arsenaal aan de Paardenstraat
Ten behoeve van de artillerie werd in 1649 een
magazijn, het zogenaamde Oud Arsenaal, ge
bouwd. Het was een gebouw bestaande uit drie
gedeelten: de hoofdgevel aan de Wijnbergsekade,
een hoekgevel, en een gevel aan de Paarden
straat. Het was over de gehele oppervlakte voor-
