HETZELVE ANDERS: DE ARSENALEN VAN VLISSINGEN 174 I.H. Vogel-Wessels Boer Sinds 1993 is Zeeland een toeristische attractie rijker: het Arsenaalproject te Vlissingen, verwezenlijkt op een landtong tussen de oever van de Westerschelde en de voormalige Vissershaven, die in 1989 als jachthaven werd ingericht. De publiekstrekker van het heringerichte gebied is het gerestaureerde Arse naalgebouw zelf, waarin een maritiem info-centrum is ondergebracht, met daarnaast bij de zeedijk een ruim veertig meter hoge, nieuw gebouwde uitkijktoren. Het gebouw waarin het maritiem info-centrum is gevestigd is niet hèt Arsenaal, maar één van de arsenalen die in Vlissingen hebben gestaan. In het navolgende zal aan deze gebouwen aandacht worden besteed. Alvorens hiertoe over te gaan is het belangrijk te weten dat met het begrip arse naal twee verschillende soorten instellingen wor den aangeduid: ten eerste een marine-etablisse ment waar oorlogsschepen worden gebouwd, gerepareerd, bevoorraad en bemand, en ten tweede een inrichting voor het opslaan, vervaar digen en herstellen van wapentuig, in het bijzon der voor artillerie. Gezien het verleden van Vlis singen, zowel zeehaven met admiraliteitswerf als vestingstad, zijn beide typen arsenaal hier aanwe zig. 's Lands Zeemagazijn eigen werf onder beheer. Voor de uitrusting van de schepen bouwde men ten oosten van de Vis sershaven 's Lands Zeemagazijn, in de wandeling het Arsenaal genoemd. Het was een groot ge bouw, voorzien van ruime vertrekken en zolders waar men alles wat nodig was voor de uitrusting van oorlogsschepen in voorraad had. Op 14 janu ari 1749 brak er brand in het magazijn uit. De vlammen, gevoed door de grote hoeveelheid op geslagen scheeps- en oorlogsmaterialen, laaiden hoog op. Aan blussen viel niet te denken. Door oveiwaaiende vonken vatte ook het ernaastgele- gen Prinsenhuis vlam, evenals de veel verder weg gelegen Oostkerk, waar een stuk brandend zeildoek, door de sterke zuidwesten-wind mee gevoerd, op terecht kwam. Gelukkig bleef de schade tot deze drie gebouwen beperkt. Wel wer den zij tot de grond toe veiwoest. Op bevel van Willem van Oranje werd in 1576 de zetel van de Admiraliteit van Zeeland van Veere naar Vlissingen overgebracht, waar deze tot 1586 bleef. Al spoedig had de Admiraliteit hier een Het 'nieuwe' Arsenaal aan de Dokkade Na het verloren gaan van 's Lands Zeemagazijn kreeg het College van de Admiraliteit in 1767 toe- Afb. 1: 's Lands Zeemagazijn, in 1749 afgebrand, evenals het geheel links ervan gelegen Prinsenhuis. Kopergravure zonder naam en zonder jaar; Rijksarchief in Zeeland, Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, Zelandia Illustrata, II, 1258.

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 1994 | | pagina 36