40
MEDEDELINGEN
logi van de afzonderlijke onderdelen uit te geven.
Een aantal is al in voorbereiding. De ledenprijs
van de catalogus bedraagt 22,50.
In memoriam dr. M. van der Bijl
Op 15 augustus 1994 overleed onverwacht de
historicus dr. M. van der Bijl. Hij werd geboren
op 29 juli 1928 te Venlo. Hij volgde de gymna
siale opleiding aan de Christelijke Lycea te
Zwolle en Harderwijk en ving in 1949 de studie
geschiedenis aan de R.U Utrecht aan waar hij in
1957 afstudeerde, nog juist als leerling van de be
kende historicus P. Geyl. Aanvankelijk was hij
werkzaam in het onderwijs; in 1970 werd hij aan
gesteld bij de subfaculteit geschiedenis van de
Vrije Universiteit te Amsterdam, een betrekking
die hem ruimte liet voor wetenschappelijk onder
zoek. Dit onderzoek resulteerde in 1981 in een
lijvig proefschrift getiteld: Idee en Interest. Voorge
schiedenis, verloop en achtergronden van de poli
tieke twisten in Zeeland en vooral in Middelburg
tussen 1702 en 1715. Met deze titel gaf Van der
Bijl zijn invalshoek van de materie weer: het on
derzoeken van het handelen van de mens als re
sultante van opvattingen en overtuigingen ener
zijds en materiële afwegingen anderzijds. Als
erfgenaam van de Calvinistische traditie was hij in
staat de materie als insider te beoordelen, zonder
zich, als voorgaande generaties, te zeer met zijn
subject te vereenzelvigen.
Naar de mens gesproken hadden nog vele stu
dies kunnen volgen, bijvoorbeeld over regenten-
twisten te Tholen waarover hij veel materiaal had
verzameld. Het heeft niet zo mogen zijn, maar
met zijn Idee en Interest is zijn naam voorgoed
verbonden aan de historiografie van Zeeland.
J.H.K.
In memoriam Frieda van Noordwijk
uitkomen in een pure morgen
aan dien anderen oever
waar ze is geland
J.C. van Schagen
Op 5 februari 1995 is Frieda van Noordwijk als
gevolg van een tragisch ongeval overleden, nog
maar 42 jaar oud. Tijdens de totstandkoming van
de Encyclopedie van Zeeland maakte zij een aan
tal jaren deel uit van de bureauredactie. Door
haar vele speur- en documentatiewerk heeft zij
een belangrijke bijdrage geleverd aan de tot
standkoming van de Encyclopedie. Voor dit werk
bezat zij precies de juiste eigenschappen: een
veelzijdige kennis van taal, geschiedenis, geogra
fie en vooral van de levende natuur, een enorme
leergierigheid en een neiging tot perfectionisme.
Van dat laatste getuigt ook haar minutieuze, bijna
gecalligrafeerde handschrift. Tijdens deze periode
groeide een hechte, blijvende vriendschap met
Thera en Pico van der Feen. In deze sfeer van
eruditie en wederzijds respect voelde zij zich
thuis.
Na haar werkperiode bij de Encyclopedie werd
zij inventarisatiemedewerker bij het Ministerie
van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. Als zo
danig werkte zij ook nog een tijd in Zeeland,
maar de ambtelijke sfeer lag haar slecht. Uitein
delijk koos zij weer voor de taalwetenschap,
waarmee zij ook haar studie begonnen was.
Frieda had een gecompliceerd karakter. Ener
zijds was zij eigenzinnig en onafhankelijk. Zij
stelde hoge eisen aan zichzelf, en volgde haar ei
gen weg, wat soms tot ook voor haar vrienden
onverwachte beslissingen en voorkeuren leidde.
Hoewel zij een uitstekende veelzijdige kennis van
de planten- en dierenwereld had. was zij vooral
trots op haar specialistische kennis van de Iso-
poda, de pissebedden. Anderzijds had zij ook
een grote behoefte aan erkenning en geborgen
heid. Voortdurend was zij op zoek naar vriend
schap met gelijkgestemde geesten.
In Utrecht woonde zij op een antiek motorvracht
schip, een steilsteven. Met dit schip, waaraan zij
zeer gehecht was, bevoer zij zelf de Nederlandse
binnenwateren als zij in den lande ging inventari
seren. Het vormt een treffend symbool voor haar
eigen streven: het gaat zijn eigen weg, maar ver
schaft toch geborgenheid.
Midden in een nieuwe fase in haar leven heeft
het noodlot wreed toegeslagen. De mensen die
haar bij haar werk aan cle Encyclopedie gekend
hebben, zullen haar gedenken met respect en
dankbaarheid voor haar werkkracht en kwaliteit,
maar vooral met diepe genegenheid voor een ei
genzinnige, bijzondere vrouw. Haar schip ligt nu
aan de andere oever.
Ad Beenhakker