ARCHEOLOGICA ZELANDICA
109
SANDENBURGH BIJ VEERE
Tmy Polderman
Dit jaar is het precies veertig jaar geleden dat er opgravingen zijn verricht op het terrein van kasteel
Sandenburgh bij Veere. In het kacler van de herverkaveling zou het terrein afgegraven worden en van
een nieuwe indeling worden voorzien. Onder leiding van J.G.N. Renaud en met hulp van onder andere
J.A. Trimpe Burger zijn in 1955 de oostelijke helft van de hoofdburcht, het koor van de kapel, fragmen
ten van de voorburcht met muren van personeelsruimten en de zware funderingen van de vooipoort
blootgelegd.
Oorsprong
I Jdens de late twaalfde en de dertiende eeuw
was in onze gewesten het centrale gezag sterk
v irzwakt. De edelen, met name de ambachts-
h _-ren bevochten elkaar regelmatig. In deze tijd
werden er in heel Zeeland mottekasteeltjes ('cha-
teaux-a-motte') opgericht, houten torens, aange
legd op een opgeworpen aarden heuvel van
soms wel 12 meter hoogte. Deze torenbergjes
hadden zowel een militaire als een psychologi
sche functie en consolideerden de plaatselijke
machtsverhoudingen. Het ambacht Zandijk heeft
minstens vijf van dergelijke torenbergen gekend.
Eén daarvan, gelegen aan een zijtak van de
Veerse watergang, was in gebruik bij de edelen
Afb. 1: Opname ten
tijde van de opgraving
in 1955; zicht naar
het westen. Foto: J.A.
Trimpe Burger.
van 'Sandic', die zich omstreeks 1200 tot am
bachtsheer hadden weten op te werken. De laat
ste telg uit het geslacht heette Symon de Zandijc,
die in 1247 overleed zonder mannelijke erfgena
men achter te laten1. Kort na Symons dood nam
een lid van het geslacht Van Borselen (waar
schijnlijk Nicolaas) de functie van ambachtsheer
van Zandijk over. Ook de versterking van de fa
milie van Sandic/Zandijc kwam in bezit van de
Van Borselens: Sandenburgh, genoemd naar zijn
oorspronkelijke bewoners. In de dertiende en
veertiende eeuw noemden de Van Borselens zich
ook Heren van Sandenburgh.
Veel torenbergen bleven als restanten in het
landschap achter, maar rondom de berg van San
denburgh ontstond langzamerhand een indruk-
