VERZAMELINGEN
113
9 STUKS CAPITAALE GEZICHTEN: NEGEN AQUARELLEN VAN HET HUIS TE
OOSTKAPELLE VAN DE HAND VAN JAN ARENDS
J.C. Bosch van Rosenthal
t i deze bijdrage worden ditmaal geen prenten of voorwerpen aan de orde gesteld die afkomstig zijn uit
de verzameling van het Zeeuws Genootschap, maar wordt aandacht besteed aan een serie van negen
aquarellen die in november bij het veilighuis Christie's op de markt komt en die goed zou passen in de
bestaande collectie van het Genootschap. Door fondsenwerving tracht het Genootschap voldoende mid
delen bijeen te brengen om de serie te kunnen aankopen.
Jan Arends (1738-1805)
De tekenaar, aquarellist en prentmaker Jan
Arends, geboren in Dordrecht op 11 september
1738, is vooral bekend door de relatief grote hoe-
eelheid topografische voorstellingen die hij op
Walcheren maakte tijdens zijn verblijf in Middel
burg. Hier werkte hij van circa 1770 tot 1785, mo
gelijk zelfs tot 1787. Uit die periode is in de His-
torisch—Topografische Atlas Zelandia Illustrata,
eigendom van het Koninklijk Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen, nu in het beheer van
het Rijksarchief in Zeeland, een goed overzicht
van zijn werk bewaard. Binnen Arends' oeuvre
i.it die tijd zijn er behalve gezichten in en rond
iiddelburg, Vlissingen en Westkapelle in deze
Atlas en in andere collecties een relatief groot
aantal gezichten op de vele toen nog bestaande
Walcherse buitenplaatsen bekend, die hij waar-
hijnlijk grotendeels in opdracht heeft getekend.
Van sommige buitenplaatsen maakte hij series
fb. 1: Jan Arends, 'OOST CAPPELLE, te zien van den Mo-
I n weg'. Alle aquarellen zijn gesigneerd en gedateerd
Arends del. ad viv. 1772'. en voorzien van het opschrift
als genoemd in de afbeeldingsonderschriften, alle met pot-
iood, aquarel en kantlijnen in pen en bruine inkt en pot
lood. De gemiddelde afmetingen zijn is 246 x 359 mm.
met meer dan tien gezichten van het huis en de
tuin, zoals die van Poppenroede Ambacht aan de
Seisweg bij Middelburg, recentelijk beschreven
door drs. I.H. Vogel-Wessels Boer'. Sommige van
deze series werden in meerdere versies uitge
voerd, soms in pen en bruine of grijze inkt, soms
in aquarel. Mogelijk kondigde Arends bij de pu-
blikatie van een prent van Sint Jan ten Heere in
1780 aan, dat hij een serie van prenten naar zijn
Walcherse gezichten wilde uitgeven waarop men
zich kon abonneren. Daartoe lijkt het helaas
nooit te zijn gekomen, waarschijnlijk door gebrek
aan abonnées en financiële ondersteuning.
Arends keerde tussen 1785 en 1787 terug naar
Dordrecht, waar hij op 22 april 1805 in armoede
stierf.
Het Huis te Oostkapelle
Tot de belangrijkste buitenplaatsen op Walcheren
behoorde in de achttiende eeuw zeker het
Huis, ook genoemd het Hof, te Oostkapelle. In
1679 werd de heerlijkheid te Oostkapelle voor
Afb. 2: Jan Arends, 'De Kerk en het Huis op OOST CAP
PELLE van voren, te zien terzyde van het Plein'.