I IET LOODSWEZEN
103
wen); het deel van de loodsgelden ten behoeve
van de loodsen en de ondersteunende dienst; en
tot slot het op basis van opgebouwde rechten
door het Algemeen burgerlijk pensioenfonds aan
het Loodsenberoepspensioenfonds over te dragen
bedrag. De loodsplicht, het Scheldereglement en
de relatie tussen de loodsdienst en de verkeers
dienst zijn onderwerpen die op de keper be
schouwd los van de verzelfstandiging behandeld
hadden kunnen worden, maar voor de loodsen
varen het breekpunten in het overleg.
Het advies van de Coördinerende Raad, geba
seerd op de besprekingen in werkgroepen en het
overleg met de loodsenorganisatie (fvnu. was in
december 1985 gereed. Het week slechts in be
perkte mate af van de standpunten die door de
loodsen vóór het overleg waren ingenomen. Het
advies vormde de basis voor het overleg tussen
de minister en de loodsen, dat in januari 1986
aan start ging. Dit overleg werd gevolgd door een
nieuwe periode van uitvoerig overleg tussen de
loodsen en het Ministerie, onder leiding van de
adviseur/coördinator, gevolgd door besprekingen
tussen de minister en de loodsen in oktober
1987. Dit was het point of no return. Het overleg
over tal van uitwerkingsaspecten werd voortgezet
tot aan de datum van verzelfstandiging.
In oktober 1987 werd het voorstel van wet, dat
de wettelijke basis moest gaan vormen voor een
verzelfstandigde loodsenorganisatie (de Loodsen-
wet), bij de Tweede Kamer ingediend en kort
daarop goedgekeurd. De Eerste Kamer stemde in
juli 1988 in met de Loodsenwet en de daarmee
samenhangende Scheepvaartverkeerswet. Beide
wetten werden op 7 juli 1988 gepubliceerd en op
1 september 1988 was de verzelfstandiging een
feit. Uiteindelijk is gekozen voor de benaming
verzelfstandiging, omdat alleen de uitvoerende
taken werden geprivatiseerd; de vaststelling van
het beleid inzake de looclsplicht en de loodsgeld-
tarieven bleef een directe verantwoordelijkheid
van de Minister van Verkeer en Waterstaat.
1 september 1988
Op 1 september 1988 werden de bijna achthon
derd rijks- en havenloodsen zogenaamde register-
ioodsen en in die hoedanigheid zelfstandig (vrije)
beroepsbeoefenaar en fiscaal ondernemer. 670
personen kwamen uit de overheid over naar het
Facilitair Bedrijf Loodswezen B.v. Het materiaal,
voornamelijk vaartuigen (22), werd overgenomen
voor de som van 65 miljoen gulden. Het abp
droeg de waarde van de opgebouwde rechten
over aan de nieuw gevormde pensioenfondsen.
Voor de regio Scheldemonden betekende de
verzelfstandiging in cijfers het volgende: 244 re-
gisterloodsen, 181 medewerkers in de ondersteu
nende dienst, twee grote loodsvaartuigen (de
Spica en de Fomalhaut) en twee redeboten (de
Bruinvis en de Walvis). Voorts werden huurcon
tracten afgesloten voor de wacht- en kantoor
ruimten in Antwerpen en Terneuzen. In Vlissin-
gen was door het loodswezen reeds aan de
Spuistraat ruimte gehuurd. Het gebouw aan de
Boulevard de Ruyter werd door de Nederlandse
Loodsensociëteit gekocht. Thans is het gebouw
aan de Boulevard gesplitst eigendom; vanaf de
herbouw na de brand in februari 1992 is de so
ciëteitszaal eigendom van de Vereniging Neder
landse Loodsensociëteit, en zijn de overige ver
diepingen als kantoorruimte eigendom van het
loodswezen.
Tiet huidige loodswezen is de algemene noe
mer waaronder diverse organisaties opereren die
ervoor zorgen dat de registerloodsen kunnen
loodsen. De Loodsenwet levert de wettelijke ba
sis daarvoor. De registerloodsen zijn werkzaam
als zelfstandige beroepsbeoefenaren. Zij verkrij
gen de hoedanigheid van registerloods door in
schrijving in het loodsenregister wanneer zij vol
daan hebben aan de wettelijke eisen inzake
opleiding en bekwaamheid.
Technologische ontivikkeling
Het loodswezen benut ontwikkeling in kennis en
technologie in zijn dienstverlening. Een nieuwe,
op moderne techniek gebaseerde toepassing is
het zogenaamde Loodsen op Afstand (loa). Dat
betekent dat het loodsen door middel van radar
wordt uitgeoefend. Vanuit het Schelde-Coördina-
tiecentrum in Vlissingen wordt een schip op af
stand geloodst; de loods geeft dus adviezen aan
een schip terwijl hij niet aan boord is. Dit gebeurt
alleen indien de loods niet aan boord kan komen
ten gevolge van slecht weer (gestaakte loods
dienst). Verder worden uiterst verfijnde informatie
en plaatsbepalingsmiddelen gebruikt. Loodswe
zen regio Scheldemonden bezit sinds 1 maart
1995 een eigen simulator.
Voor het aan boord brengen van een loods is
een snelle jol ontwikkeld, die loods van de
loodsboot naar een zeeschip kan overzetten; het
te beloodsen schip loopt daarbij zo weinig moge
lijk vertraging op. Verder beschikken de regio's
IJmond, Rijnmond en Scheldemonden 24 uur per
etmaal over een helikopter, die nu nog op vlieg
veld Zestienhoven is gestationeerd maar eind dit
jaar op een eigen heli-veld op de Maasvlakte zal
staan. Er is de zeer snelle zeewaardige tender
Voyager, die met een snelheid van boven de der
tig knopen vaart en ontwikkeld is door het loods
wezen in samenwerking met de werf Engelaer-
Shipyard uit Beneden-Leeuwen. Een verlengde
versie met de naam Discovery zal omstreeks juni
in Vlissingen operationeel zijn. Verder ontwikkelt
het loodswezen een catamaranachtig vaartuig ter
