110
WILLEM LOOTENS
Als organist was Lootens' taak niet slechts be
perkt tot het spel tijclens de erediensten. Ook de
oraties van de professoren aan de Illustre en La
tijnse school dienden door hem met orgelspel te
worden opgeluisterd. In verband hiermee werd
aan Willem Lootens 'zoo voor hem als voor an
dere muziekanten, die geassisteert hebben'
8:7:10 betaald voor verleende diensten bij de ora
tie op 15 maart 1779 van Jona Willem te Water als
professor in de wijsbegeerte en vaderlandse ge
schiedenis. Soortgelijke betalingen vonden plaats
bij de oraties van Ballot en Kist in 1788; nog in
1800 en 1803 werd Lootens gehonoreerd voor or
gelspel in de Nieuwe Kerk bij zulke gelegenhe
den. Een geheel andere oratie had plaatsgevon
den in 1780: op 17 mei van dat jaar werd in de
Nieuwe kerk het Choraal in iv Stemmen, Gecom
poneerd door den Organist W: Lootens; hij Gele
genheid der Lijk-Oratie op de Heer Professor J:
Willemsen uitgevoerd (zie onder).
Naast deze bespelingen verzorgde Lootens ook
concerten op weekdagen. Een voorbeeld van een
orgelconcert door Lootens is dat van 11 decem
ber 1799: de 'Musicaale afbeelding' die we daarin
op het programma terugvinden (deel ii, nummer
3), is typerend voor de smaak van het grote pu
bliek uit die tijd.
Als een bijzondere gelegenheid waarbij muziek
klonk mag de Bataafse omwenteling niet onver
meld blijven. Uit de stadskas werd Lootens 'bij
gelegenheid der proclamatie van de alliantie met
de Franse republiek op den 24 Juni 1795, voor
reiskosten en vacatiën naar Antwerpen tot het en-
gagament van vijf muzikanten 13:1:11' betaald.
Doorgaans was de stadsorganist als professio
neel musicus tevens leider van het collegium mu-
sicum. In Middelburg was dit een tijdlang het ge
val geweest, maar in het midden van de acht
tiende eeuw berustte de leiding bij een violist:
Christiaan Ernst Graaf'. Deze werd aanvankelijk
opgevolgd door de uit Thiiringen afkomstige
Frans Joachim Heinrichs. In de periode 1763
kreeg Lootens de leiding. In 1766 werd Heinrichs
als kapelmeester van het college benoemd en in
1768 tevens tot conciërge van de concertzaal, die
onder zijn leiding een steeds sterkere rol binnen
het openbare muziekleven ging vervullen.
Een belangrijke rol heeft Lootens gespeeld als
adviseur bij de bouw en verbouwing van vele
kerkorgels, onder andere vanaf 1768 met zijn
broer Johan Pieter bij de vervaardiging van een
nieuw orgel in de Grote of St. Lievensmonster-
kerk te Zierikzee door Johan Hendrik Hartman
Batz. In 1771 gaf Lootens in Zierikzee - op kos
ten van zijn broer - een beschrijving van zowel
het buiten gebruik gestelde Niehoff-orgel als het
nieuwe orgel in deze kerk uit: beschryving van
het oude en nieuwe orgel, in de groote- oe st. lle-
vens monster-kerk der stad zierikzee. Beneffens,
eenige Korte Aanmerkingen over de Oudste or-
gelen, tot die op deezen Tycl.
In de periode 1778-1783 adviseerde hij bij de
bouw van het nieuwe orgel in de Oostkerk te
Middelburg. Over dit project, dat veel tegensla
gen kende, schreef hij later een bericht wegens
het Nieuwgebouwde orgel in de Oostkerk binnen
Middelburg in Zeiand (Middelburg 1809) om zijn
optreden te rechtvaardigen. Verder keurde hij -
naast vele andere orgels, ook buiten Zeeland -
onder meer de orgels in de Vlissingse Engelse
Afb. 3: De 150 psalmen.
DE JJO PSALMEN en GEZANGEN,
voor cle
Stem, Orcrel en Clavecimbel
O
in Mttziek gehracft door
van de Nieuwe-Kerk te Middelourcr in Zeeland.
