SIGNALEMENTEN
De Adriaanse's de van der Weel's; '90 jaar
Zeeuwse advocatuur. Adriaanse van der Weel
advocaten, Middelburg, september 1995. 68 pagi
na's; foto's en tekeningen. Prijs: 15.(inclusief
verzendkosten).
In september 1995 verscheen het boekje De Adri
aanse's de van der Weel's; 90 jaar Zeeuwse ad
vocatuur. Aanleiding voor deze publikatie was
het terugtreden van mr. F.K. Adriaanse als advo
caat bij het kantoor Adriaanse van der Weel.
Nadat in 1988 mr. J.J. van der Weel zich reeds
had teruggetrokken, is hierdoor de betrokken
heid van genoemde families bij het kantoor
beëindigd. In dit boekje wordt uitvoerig de ge
schiedenis van de kantoren Adriaanse en Van der
Weel aan de orde gesteld. Door een fusie in 1977
ontstond het huidige kantoor. Aan de geschiede
nis van de beide kantoren wordt in aparte hoofd
stukken veel aandacht besteed. Mede door de
kleinschaligheid van Zeeland komen de betrok
kenen bij beide kantoren elkaar op bestuurlijk
en maatschappelijk terrein geregeld tegen.
De geschiedenis begon voor het kantoor Adri
aanse op 30 november 1904 met de beëdiging als
advocaat van mr. Johannes (J.J) Adriaanse. Het
mag zeker voor die tijd bijzonder worden ge
noemd en nu bewondering wekken, dat iemand
uit Hulst met een drukke deurwaarderspraktijk in
enkele jaren het staatsexamen A behaalt. In het
zelfde jaar voltooide J. Adriaanse de rechtenstu
die, om al op 28 november 1904 op stellingen te
promoveren. Vervolgens vestigde hij zich als ad
vocaat in Middelburg. In het boek komt een aan
tal zaken aan de orde, waarbij opvalt dat het kan
toor veel maritieme zaken heeft behandeld.
De andere tak van Adriaanse Van der Weel
heeft eveneens een eigen ontstaansgeschiedenis.
Mr. A.J. van der Weel legde na zijn hbs-opleiding
het staatsexamen af, om daarna rechten te gaan
studeren. In 1921 trad, hij toe lot het advocaten
kantoor van mr. P. Dieleman in Middelburg. Na
verloop van tijd vestigde hij zich zelfstandig. Hij
raakte vooral bekend door een aantal geruchtma
kende strafzaken.
De geschiedenis van het advocatenkantoor
kent een aantal opvallende aspecten. Zowel J.
Adriaanse als A.J. van der Weel hebben actief
deelgenomen aan het bestuurlijk en maatschap
pelijk cultureel leven in Middelburg en in Zee
land in het algemeen. Eerstgenoemde was lid van
de Middelburgse gemeenteraad en van Provin
ciale Staten. Aan vele verenigingen en instellin
gen leverde hij een bestuurlijke bijdrage, zoals de
bekende Middelburgse vereniging 'Uit het volk
voor het volk', muziek- en sportverenigingen en
de Zeeuwse afdeling van de avro. A.J. van der
117
Weel was van 1944 tot 1946 waarnemend burge
meester van Middelburg. Lid van het College van
Gedeputeerde Staten is hij geweest van 1946 tot
1962. Zijn vele activiteiten voor de samenleving
hebben er onder meer toe geleid dat hij in 1964
ereburger van Middelburg is geworden.
Ook de volgende generaties zijn op vele fron
ten actief geweest. Zoon mr. J.J. van der Weel, la
ter ook tot het kantoor toegetreden, was onder
meer wethouder van Middelburg en later voorzit
ter van het Nederlandse Rode Kruis.
In de verschillende hoofdstukken wordt soms
smakelijk verhaald over de nevenactiviteiten van
beide advocatenfamilies, waarbij persoonlijke
anekdoten over kantoorgenoten en medewerkers
niet ontbreken. Veel gebeurtenissen die deze
eeuw hun sporen in Zeeland hebben achtergela
ten, komen terug in de geschiedenis van beide
kantoren. Bijzondere periodes in de geschiedenis
van cle provincie, zoals de periode 1940-1945 en
de ramp van 1953, zijn van invloed geweest in de
beide kantoren. De persoonlijke ervaringen van
de verschillende vertegenwoordigers van beide
advocatenfamilies daarbij geven de hoofdstukken
dit boek zeker veel 'kleur'. Uit cle vele verhalen
blijkt ook hier, hoe de Zeeuwse samenleving
functioneerde. Het in het toenmalige Middelburg
bestaande verschijnsel van rangen en standen is
duidelijk herkenbaar. Zo kan men lezen op
welke manier de eerste stagiair wordt ontvangen
in de Middelburgse samenleving: de president
van de rechtbank wenste bij hem uitgenodigd te
worden voor het eten.
Door de combinatie van verhalen over de juri
dische praktijk en de cultureel maatschappelijke
activiteiten van betrokkenen, krijgt de lezer een
goed beeld van de ruim '90 jaren' van dit kan
toor.
Aandacht wordt geschonken aan vele rechtza
ken op maritiem en bestuurlijk gebied. Zaken
met een internationaal karakter komen aan bod.
Is het eigenlijk niet uniek dat een Zeeuws advo
catenkantoor bij een procedure tegen de Staat
der Nederlanden tot aan de Hoge Raad terug
grijpt op een vredesverdrag uit 1323 over de
'Wielingen'? Zeeuwser kan het niet: juridische be
trokkenheid bij de dreigende stakingsacties bij de
veerdiensten. Resultaat was dat op een zaterdag
avond in 1983 de president van de rechtbank sta
kingen verbood.
De ondertitel - '90 jaar Zeeuwse advocatuur' -
zou de indruk kunnen wekken dat het vooral
gaat om toepassing van rechtsregels in Zeeland
en het functioneren van een advocatenkantoor in
deze tijd. Dat is waar, maar daarbij schenkt het
boek veel aandacht aan de grote betrokkenheid
bij en persoonlijke inzet van alle betrokkenen bij
