signalementen
81
zelfstandig bestaan. En dat is een goede keuze
geweest. Wel is er een nauwe band gebleven.
Het laatste hoofdstuk gaat over de maquette en
mijns inziens is dat nu nog juist een overblijfsel
van het oude idee: het boek als een begelei
dende tekst bij de maquette. Dat is de tweespalt
die nog in de opzet van het boek te vinden is.
Het nieuwe idee van een losstaande publicatie
omvat het grootste deel van het boek, de ma
quette komt er als een duveltje in een doosje nog
even uitgepiept.
De periode vanaf de vroegste vermelding tot
en met de negentiende eeuw is het onderzoeks
terrein. De twintigste eeuw komt er bekaaid
vanaf, maar dat is een bewuste keuze van de on
derzoekers geweest. Het boek werkt naar de tijd
van de maquette toe, de armoede van de negen
tiende eeuw wordt nog even meegenomen, maar
dan is het afgelopen. In ongeveer vijftig pagina's
krijgt de lezer in grote lijnen de geschiedenis van
Veere op chronologische wijze voorgeschoteld.
Interessanter wordt het tweede hoofdstuk, het
stadsbeeld. Hierin worden op creatieve wijze ver
schillende aspecten van een stad aan de orde ge
steld: niet alleen de bekende monumentale ge
bouwen worden beschreven, maar ook de
woonhuizen, de hoofdvorm van een doorsnee
woonhuis, de indeling, het gebruik van materia
len, de verschillende stijlfasen en de stedelijke
gevolgen van de verloedering, in Veere een te
genwoordig dankbaar gekoesterd begrip, omdat
juist door de verloedering nog zoveel moois over
is. In dit hoofdstuk marcheert de auteur door di
verse eeuwen heen, vergelijkt ze en toont de ont
wikkelingen; de bouwkundige aspecten komen
goed uit de verf. Voor sommige onderwerpen is
deze aanpak ietwat chaotisch. Het feit dat bij ie
der ondeiwerp diverse eeuwen passeren, is soms
wat vermoeiend voor de lezer, maar in zijn ge
heel vind ik deze aanpak wel verfrissend. Het is
anders erg moeilijk om een stadsgeschiedenis
niet in een algemene geschiedenis te laten ont
aarden.
Al met al is het een prachtig boek. De vormge
ving verdient alle lof; De Koperen Tuin heeft
hiermee een visitekaartje afgegeven. De illustra
ties zijn zeer goed verzorgd, met kennis uitgeko
zen en ze verhelderen de tekst. Sommige zijn wel
erg klein uitgevallen, maar dat is het inherente
gevolg van de speelse opmaak; zelfs de kolom
voor de bijschriften is nog voor illustraties ge
bruikt. Zowel de maquette als het boek verdie
nen de aandacht. Het grootse verleden van Veere
krijgt daardoor meer glans.
J.L. Kool-Blokland
Hans Warren 75. Samenstelling en redactie: Ro
nald Rijkse en Lydia Wolterbeek. Middelburg
(Zeeuwse Bibliotheek) 1996. isbn 90-72151-16-x.
Op 20 oktober 1996 vierde schrijver-dichter Hans
Warren zijn vijfenzeventigste verjaardag. In die
tijd viel ook zijn vijftigjarig schrijversjubileum en
- alsof dit nog niet voldoende was - zijn vijfen
veertigjarig jubileum als literair criticus. Er viel
dus wel wat te vieren, en de Zeeuwse Biblio
theek, die kan terugzien op een langdurige band
met Warren, heeft de literator uit Kloetinge op
verschillende manieren in het zonnetje gezet. Dit
boekje is slechts één van de huldeblijken ter ge
legenheid van zijn drievoudig jubileum geweest.
De bundel opent met een sympathiek, vriend
schappelijk woord vooraf van Ronald Rijkse, con
servator Bijzondere Collecties bij de zb. Rijkse
gaat in op de relatie tussen de Bibliotheek en de
literator. De zb is van grote betekenis geweest
voor een aantal literair-publicitaire activiteiten
van Warren.
Mario Molegraaf, Warrens levensgezel, be
schrijft vervolgens zijn kennismaking met de
dichter en de veelzijdigheid die hij zo in hem be
wondert.
Het middendeel van de bundel wordt gevormd
door ongepubliceerde poëzie van de feesteling,
een aantal foto's en hommages van collega-schrij
vers. De laatste zijn niet allemaal even sterk, maar
zij getuigen wel op heel persoonlijke wijze van
de betekenis die de schrijver - en soms ook de
mens - Warren voor de betrokken auteurs heeft
gehad.
Het liber amicorumzoals het in het persbe
richt van de zb wordt genoemd, besluit met een
beknopte kroniek van Warren levensgang, waarin
zijn voornaamste literaire wapenfeiten en enkele
belangrijke persoonlijke gebeurtenissen worden
genoemd. Tot slot volgt een bibliografie van ne
gen bladzijden. Beter nog dan de inleidingen
geeft dit overzicht een idee van de opmerkelijke
veelzijdigheid van Hans Warren: dichter, prozaïst,
criticus, bloemlezer, vertaler, flora- en faunaken
ner en uitnemend kok! De definitieve biblio
grafie laat nog op zich wachten: de tijdschriftarti
kelen zijn, op algemene aanduidingen na, buiten
beschouwing gelaten, en bovendien publiceert
Warren nog steeds. Iets voor de Zeeuwse Biblio
theek, die bibliografie, lijkt mij.
Het boekje is prachtig uitgevoerd en in ieder
geval als object een aanwinst voor iedere boe
kenkast.
Frits Smulders
