152
SCHÜTZ
Afb. 6. Jan F. Schütz sr., Visserspink op het strand, 1874, olieverf op doek, 68 x 103 cm., collectie Zeeuws Museum, Mid
delburg. Foto: R.A. van der Zwan.
sersschip. In een schetsboek staan studies die hij
tijdens deze reis maakte. Enkele van de kustlijn
studies hebben de krijtrotsen van Engeland tot
onderwerp.
Verder schilderde Schütz stadsgezichten van
Middelburg en maakte hij topografische tekenin
gen in gewassen Oostindische inkt en waterverf.
In 1851 werden door P. Roest '12 gezigten dei-
stad Middelburg' naar J. F. Schütz in steendruk
uitgebracht. In menig Zeeuwse woning treft men
deze stadsgezichten nog aan (zie afb. 5).
Realisme
In de tijd waarin Schütz senior romantische wer
ken schilderde (het midden van de negentiende
eeuw), streefden veel van zijn collega's naar een
hoger realistisch gehalte in de weergave van on
derwerpen; zij wilden een verslag geven van wat
zij om zich heen waarnamen. Het kleurgebruik
werd op de waarneming in de open lucht geba
seerd. Op deze manier schilderde bijvoorbeeld
de zeeschilder Johan Greive (1837-1891), die re
gelmatig in Zeeland werkte. Omstreeks 1870
wordt ook in het werk van Schütz senior een
streven naar meer realisme zichtbaar. Hij paste de
kleuren vanaf die tijd minder dramatisch toe en
stemde deze meer op elkaar af. In 'Visserspink
op het strand' (afb. 6), dat hij in 1874 schilderde,
geeft hij bijvoorbeeld de werkelijkheid weer met
op elkaar afgestemde tonen.
Het werk van Jan Frederik senior werd erg ge
waardeerd in Nederland (vooral in Zeeland),
maar veel van zijn schilderijen gingen ook naar
Engeland. Hij exposeerde onder meer in Den
Haag en in Middelburg. Werk van hem bevindt
zich in het Nederlands Scheepvaartmuseum te
Amsterdam, het Zeeuws Museum te Middelburg,
het Stedelijk Museum Vlissingen en in particuliere
collecties.
Impression isme
Ook impressionistische elementen kregen in de
tweede helft van de negentiende eeuw hun
plaats in de Nederlandse schilderkunst. Impres
sionisten streefden een min of meer objectieve
momentregistratie na op ongedetailleerde, niet te
bewust gecomponeerde wijze". De weergave van
lichteffecten was daarbij zeer belangrijk. Belang
rijk binnen de realistisch-impressionistische schil
derkunst in Nederland was een groep schilders
