38
signalementen
een liefdevolle ode is geworden, maar ook even
wichtig en met de nadruk op de fotografische
kwaliteit is samengesteld. Al met al biedt Locaties
een consistent beeld van een fotograaf die mis
schien alleen maar wereldberoemd was in Zee
land, maar wel een compact oeuvre met een ge
heel eigen signatuur heeft nagelaten.
P. van der Hijden
Ruben Oreel, Vlissingen. Uitgeverij adz, Vlis
singen, 1997. Voorwoord van de uitgever, 128
blz., foto's zwart/wit. Isbn 90-72838-19-x. Prijs:
29,95.
Op het omslag van het boek Vlissingen van foto
graaf Ruben Oreel staat een foto van een klok.
De klok bevindt op de voorgevel van het sta
tionsgebouw in Vlissingen. Het is een prachtige,
bijna surrealistische foto. De klok en de simpele,
strakke ornamenten eromheen baden in het zon
licht en staan scherp afgetekend tegen de onna
tuurlijk donkere lucht. De symmetrie van de ar
chitectuur wordt in de foto doorbroken door de
wolken in de lucht op de achtergrond. Het is ook
een toepasselijke foto. De fotograaf neemt ons
mee op een tour door Vlissingen; wat ligt meer
voor de hand dan te beginnen bij het station?
In het voorwoord stelt de uitgever dat onze
tour, onze wandeling in foto's, afwijkt van een
gewone toeristische route. Oreel lijkt elke uit
hoek van Vlissingen te hebben verkend. Van de
boulevard tot de visafslag, van het strandleven tot
een winterstorm, elk aspect van het leven in Vlis
singen heeft hij vastgelegd. Dit levert in ieder ge
val een veelzijdig beeld van de stad op.
Deze veelzijdigheid van onderwerp weerspie
gelt zich in Oreels fotografie. Het boek telt niet
alleen tijdloze, bestudeerde opnamen als die van
de stationsklok. Ook een wat journalistieker soort
fotografie komt aan bod. Een kind dat zich kleu
mend afspoelt na een duik in zee, twee zeelui
die peinzend over de reling van hun schip han
gen: het zijn mooie persoonlijke portretten.
Toch gaat de intentie van de uitgever om een
zo breed mogelijk beeld van Vlissingen te geven
soms te ver. Tussen de vele krachtige beelden zit
ten net iets te veel opnamen 'omdat het moet'. In
het boek staat bijvoorbeeld een serie foto's van
kroegpuien. Deze opnamen zeggen, zeker in ver
gelijking met het meeste andere werk, vrij wei
nig. Blijkbaar mocht het Vlissingse kroegleven
niet ontbreken van de uitgever en werd in dit ge
val meer waarde gehecht aan volledigheid dan
aan fotografische zeggingskracht. Nu is daar op
zich niets mis mee, maar het misstaat in een boek
dat een oorspronkelijk licht op de stad wil wer
pen, en al helemaal omdat de meeste opnamen
in het boek juist wél iets toevoegen aan het on
derwerp. Oreel is op zijn best als hij de straten,
de kades, de schepen en de mensen transfor
meert, door zijn foto's een beetje verandert. Zo
gunt hij de Vlissingers zelf een nieuwe blik op
hun eigen stad. En hij dwingt de bezoeker ver
der te kijken dan alleen het strandvertier en de
'lelijke' havenindustrie.
Vlissingen is geen doorsnee-mooie stad. Het
mist typisch Hollandse trekpleisters als grachten
en een barok stadhuis, het is misschien ook wel
te veel een werkstad. Toch is het boek Vlissingen
een sfeervol en intrigerend portret geworden. Dat
de redactie soms wat al te ijverig te werk is ge
gaan zal deze lezer er niet van weerhouden
Oreels stadswandeling zelf te gaan maken. Te be
ginnen onder die prachtige stationsklok natuur
lijk.
R van der Hijden
Peter Sijnke, Oud Middelburg vanuit de lucht.
Slingenberg, Hoogeveen klm Aerocarto, Arn
hem, 1997. 50 Blz., foto's zwart/wit. Isbn
90 72275 46 2. Prijs: 24,95 (uitsluitend verkrijg
baar bij filialen van Boekenvoordeel).
Paul Crucq, Walcheren 1943-1944fotoverken
ning en bombardementen. 'Alone above all'. De
Koperen Tuin, Goes, 1997. 156 Blz., foto's
zwart/wit. Isbn 90 72138 72 4. Prijs: 49,50.
In mijn geboorteplaats Utrecht is het beklim
men van de Domtoren een vast onderdeel van
veel kinderpartijtjes. Trillend van hoogtevrees en
ademtekort klauteren elk jaar duizenden kinde
ren de 110 meter omhoog. De beloning voor alle
moeite is een prachtig uitzicht over stad en om
melanden. Als je dan ook nog je huis en je
school kon ontwaren, was het feest compleet.
Van bovenaf krijgen de vertrouwde dingen ineens
nieuwe glans. Het is dit genot dat de populariteit
van boeken met luchtfoto's verklaart.
Al een aantal jaren publiceert uitgeverij Slin
genberg in samenwerking met klm Aerocarto boe
ken met daarin, op posterformaat, luchtfoto's van
één bepaalde stad door de jaren heen. Recente
lijk verscheen het deel over Middelburg, Oud
Middelburg vanuit de luchten het zal wel weer
gretig aftrek vinden onder de bewoners van die
stad. De rest van Nederland zal minder interesse
tonen. De charme van het boek zit hem immers
meer in het feest der herkenning dan in de
schoonheid van de foto's.
Ondanks deze beperking blijft het fascinerend
om te zien hoe de stad in deze eeuw is veran
derd. Net als veel andere steden groeide Middel
burg in hoog tempo uit haar oorspronkelijke
stadsgrenzen. Het echte breekpunt in de ontwik
keling van de stad is echter op de dag nauwkeu-
