'MIJN BLOND-OMDUIND ZEEUWSCH EILAND' - P.C. BOUTENS EN ZEELAND 1 Marco Goud Op 21 november 1997 werd in de Zeeuwse Bibliotheek te Middelburg een tentoonstelling over de nala tenschap van de in Middelburg geboren dichter P.C. Boutens 1870-1943geopend. De bibliotheek kon in 1996 een honderdtal boeken uit Boutens' nalatenschap van de erven Boutens aankopen en toevoe gen aan de toch al omvangrijke Boutens-collectieDaarmee beschikt de Zeeuwse Bibliotheek over de grootste collectie van gedrukte werken van Boutens. Bij deze gelegenheid verscheen het boek De P.C. Boutens-collectie van de Zeeuwse Bibliotheek te Middelburg (in deze aflevering van zeeland gesigna leerd). Boutens' liefde en bewondering voor Zeeland, vooral Walcheren, waren groot. Boutens zou latei- verhuizen naar Utrecht, Voorschoten en Den Haag, maar hij bleef naar Zeeland komen. Op een prentbriefkaart van de duinen en zee bij Zoutelande schreef hij in september 1917 aan zijn vriend Anton van Herzeele: Heden maakte ik bij uitnemend weer een fiets tocht over Domburg, West-Kappel, Zoutelande enz. Van Toorop is geen spoor in Domburg be kend. 't Is Jan zonder Land, zonder Huis, zonder Adres. Maandag a.s. kom ik weer terug, daar Dinsdags geen sneltreinen meer loopen. Wat was Walcheren prachtig vandaag, vooral de zee bij Zoutelande, onbegrijpelijk'! Deze briefkaart laat zien dat Boutens niet alleen een wereldontheven dichter was die hermetische verzen schreef in zijn Haagse herenhuis. Boven dien wordt de vriendschap tussen Boutens en de schilder Jan Toorop aangestipt, waarover ver derop meer. Over Boutens en Zeeland raakt men niet uitge schreven. Zijn poëzie zou zonder het Zeeuwse landschap en de zee niet dezelfde zijn2. Het is al lemaal begonnen op het gymnasium in Middel burg. De jonge Boutens werd lid van het gymna siastengenootschap 'Nihil sine labore' en droeg daar zijn eerste verzen voor en een opstel getiteld 'De Zee'3. In 1890 ging hij in Utrecht klassieke let teren studeren. Hij werd lid van het Utrechtsch Studenten Corps en schreef voor het gezelschap 'Zeeland' een clublied, waarvan het eerste cou plet als volgt luidt: Er klinkt in ons hart wel een lied van het Zuiden Als 't verre geruisch van de Zee; Een lied van een goed en heerlijk beduiden, Van vriendschap, van vreugde, van vree. Dat zwell' en dat daver' in volle geluiden En iedere Zeeuw zingt het mee1. Het thema van "t verre geruisch van de Zee' zou nog vaak terugkeren in Boutens' poëzie. Hoewel dit lied niet representatief is voor Boutens' latere werk, doet het wel denken aan het 'Nieuw Zeeuwsch Geuzenlied' (1926). Ter gelegenheid van de jaarwisseling 1995-1996 bracht uitgeverij Bijlevelcl te Utrecht de bloemlezing Zeven zangen uit Zeeland uit, sa mengesteld door A.L. Sötemann. Het bevat zeven Zeeuwse gedichten van Boutens: 'Regenboog', 'Veere', 'September-dag op Walcheren', 'In de manteling bij Domburg', 'Hart en land', een pas sage uit 'Verbeelde reis' en 'Domburgsch uitzicht'3. Sötemann is bij zijn keuze uitgegaan van Boutens' bundels. Wanneer ook gekeken wordt naar voorpublicaties en ongepubliceerd werk, zijn er nog meer gedichten van Boutens met verwijzingen naar Zeeland te vinden. In dit artikel wil ik daaraan enige aandacht schenken. Ik zal daarbij ook ingaan op de relatie tussen Boutens en Toorop. Boutens in Domburg Boutens logeerde in de zomer van 1903 in Hotel de l'Europe in Domburg6. Domburg was in die tijd een plaats waar veel kunstenaars kwamen om te schilderen. Toorop kwam er vanaf 1898, Mondriaan zou er vanaf 1908 komen werken. Ook kwamen er veel mensen uit het buitenland om te kuren en te genieten van de zee en het bij zondere Walcherse landschap. Boutens kwam meer dan eens naar Domburg en liet zich inspire ren tot het schrijven van bekende gedichten als 'Domburgsch uitzicht' en 'In de manteling bij Domburg'. Maar hij heeft er meer gedichten ge schreven. In december 1903 verscheen een tiental ge dichten van de hand van Boutens in De Gids. Na het sonnet 'Veere' volgde het sonnet met de titel 'Zondagmorgen aan zee'. De tekst luidt als volgt:

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 1998 | | pagina 3