JOHAN SNEP
157
'k Lach wat met je malle kuuren,
Vreet je zuyker selver op,
Zey Cupied, 'k. ben niet gekoomen,
Om je Nektar, nog Ambroos,
'k Kan die selver wel bekoomen,
'k Kak eens in je beste doos,
Wisten tijdgenoten het werk van gelegenheids
dichter Johan Snep te waarderen? Op waardering
in een bepaalde kring kan het met enige regel
maat in druk verschijnen van zijn gedichten mis
schien wel duiden. Uit het feit dat Alexander
Woutmans het gedicht naar aanleiding van de
dood van Johan Willem Friso opnam in de door
hem samengestelde dichtbundel Parnassus kunst
kabinet (1735) lijkt eveneens waardering te spre
ken. Thans zijn we in staat om Sneps gedichten
te rangschikken onder de werken van de middel
matige woordkunstenaars van zijn tijd. Deze
dichtstukken, die duidelijk ontsproten aan een
geletterd brein, bevatten alle kenmerken van een
beperkt dichterlijk talent. Het royaal toegepaste
enjambement is hiervan een sprekend voor
beeld19.
Ondernemerschap
Het uit Marokko overgewaaide verschijnsel van
het koffiehuis bestond rond 1700 nog maar en
kele tientallen jaren in de steden van de Repu
bliek. Behalve de hoofddrank, koffie, werden er
vaak nog andere dranken geschonken. De klan
ten van een zeventiende-eeuws koffiehuis waren
personen van aanzien. In de comfortabele interi
eurs van deze gelegenheden konden zij zich, nip
pend aan hun kopje koffie - toen nog een luxe
drank - voortreffelijk thuisvoelen.
Op 17 september 1695 kreeg Snep van de raad
van Zierikzee toestemming voor exploitatie van
een dergelijk etablissement20. Snep was de
tweede die een koffiehuis opende in het Zierik-
zeese. Meer dan twintig jaar heeft hij klanten
over de vloer gehad. Na zijn overlijden was het
zijn oudste dochter, Agnita Willemina, die de ex
ploitatie voortzette21.
Voor notaris Anthony van Borrendam pas
seerde op 2 februari 1714 de akte waarbij Snep
een huis met toebehoren aan de westzijde van
het 'Vischslop' (de huidige Visstraat) verkoopt
aan Leendert Jansz. van Sevenhuyse. Mede van
wege de centrale ligging zijn we geneigd om in
dit huis het voormalige woonhuis annex koffie
huis van Johan Snep te zien.
In tegenstelling tot wat bekend is over herber
gen en kroegen, is het niet zeker of ook in Sneps
tijd in koffiehuizen muziek werd gemaakt. Maar
dat in het koffiehuis van een musicus nooit mu
ziek zal hebben geklonken, kan men zich nau
welijks voorstellen. Krantenadvertenties tonen
aan dat in ieder geval kort na 1800 in Zeeland
muziek werd gespeeld in de koffiehuizen. In het
Nederlandsche Koffyhuis te Middelburg en het
Groot Coffyhuis te Zierikzee bracht men toen
zelfs dansmuziek.
Conclusie
Johan Snep is geen herontdekte geniale compo
nist uit Zeelands verleden, maar de muziek die
van zijn hand bewaard is gebleven, is waardevol
en interessant als getuigenis van hoe er rond
1700 in Nederland buiten de grote centra als Am
sterdam en Den Haag werd gecomponeerd en
gemusiceerd. Sneps Sonates vormen een wel
kome aanvulling op het Nederlandse repertoire
voor de viola da gamba, dat overigens nog steeds
wordt gedomineerd door Sneps voorbeeld en in
spirator, Johan Schenck. Niet alleen Snep zelf
moet als organist een bekende verschijning in
zijn tweede vaderstad Zierikzee zijn geweest, ook
zijn twee dochters, die hem als organist opvolg
den, moeten aanzienlijke bekendheid hebben ge
noten. De persoon van Snep is bovendien inter
essant, omdat hij zijn bezigheden niet tot het
muzikale domein beperkte, maar ook als dichter
en koffiehuishouder faam wist te verwelven. Een
artikel over Snep is daarom ook een artikel over
Zierikzee.
(De auteurs bedanken de heren drs. P.R.A. van
Iddekinge, gemeentearchivaris van Arnhem, en
drs. P.U. van der Laaken, medewerker van het
Gemeentearchief Leiden, voor hun hulp bij het
onderzoek naar het gezin Snep-Van Bleeck in de
Arnhemse respectievelijk Leidse periode.)
Bijlage-, Uitgegeven dichtkundige en muzikale
werken van Johan Snep (1659-1719)
Gedichten.
1. Vreugde-galmen ter gedagtenis van de alge-
meyne vrede der christenheyd, geslooten op het
Kasteel tot Rijs-wijk, Den 20 September 1697. Mid
delburg 1Ó97. Exemplaar Universiteitsbibliotheek
Amsterdam.
2. Grafschrift ter eere van Passchier de Witte, ka
pitein van een schip van oorlog ten dienste van
de Vereenigde Nederlanden, gestorvlen] den 19
nov. 1697. Inscriptie in een grafzerk, Grote Kerk
te Zierikzee. Zie P.D. de Vos, De grafschriften der-
voormalige St. Lievensmonsterkerk te Zierikzee
z.p., [1911?], p. 53.
3. Het verbond der genade, of de beloofde Messias
in het paradijs. Zierikzee [ca. 1700]. Opgedragen
aan ds. Georgius van Borrendamme (1641-1715),
predikant te Zierikzee van 1669 tot 1708 (zie bij
