182
SIGNALEMENTEN
protestant of katholiek, hervormd of gerefor
meerd, gehuwd of nog 'beschikbaar'; het was aan
de sieraden af te lezen. Daarnaast was de voor
raad goud in het kabinet een mooie geldbeleg
ging. Menig onbemiddeld weduwe kon de eerste
jaren beter doorkomen door de verkoop van haar
sieraden. De gouden oorring van de Arnemuidse
visser verzekerde hem van een deugdelijke be
grafenis, mocht hij als naamloos drenkeling in
den vreemde aanspoelen. Minder bekend en on
derzocht is of de voorkeur voor bepaalde mate
rialen te maken had met de vermeende gunstige
eigenschappen ervan. Zo wordt bloedkoraal door
vrouwen over de gehele wereld gedragen, omdat
het de melktoevoer schijnt te bevorderen. Een
ringetje door het oor zou volgens een wijdver
breid volksgeloof oogziekten voorkomen. Kort
om: een interessant onderwerp, waar nog veel
over te zeggen valt.
Het is dan ook verheugend, dat voor het eerst
in ruim dertig jaar weer een standaardwerk over
de Zeeuwse sieraden is verschenen. In Streeksie-
raden in Zeeland worden ze per eiland behan
deld. Het nu verschenen deel bestrijkt Schouwen-
Duiveland, Tholen en Sint-Philipsland, Noord-
Beveland en Walcheren. Het voorwoord vermeldt
dat er nog een tweede deel zal volgen, waarin
Zuid-Beveland en Zeeuws-Vlaanderen zullen
worden behandeld. In 1967 publiceerde J. de
Bree zijn sedertdien vermaarde Kostuum en sie
raad in Zeeland. Door De Bree is eigenlijk alles
gezegd en geschreven over deze materie. In zijn
minutieuze beschrijvingen zal hij wel nooit geë
venaard worden.
De illustraties in Streeksieraden in Zeeland vor
men daarentegen zeker een aanvulling op het
werk van De Bree. Het boek is verluchtigd met
talrijke kleurenfoto's. Maar weinig Zeeuwse pu
blicaties valt een full co/oMr-behandeling ten deel.
De objecten van onderzoek blinken de lezer te
gemoet: "t is oal houd wat 'r blienkt'. Toch is het
nu juist die full colour-uitvoering die het boek
kwetsbaar maakt. Kleurenfoto's moeten aan
nogal wat kwaliteitseisen voldoen voordat ze ge
schikt zijn voor publicatie. De fotograaf, echtge
noot van de schrijfster, is geen beroepsfotograaf.
Het witte kleedje dat hij in zijn fotokoffer mee
droeg en dat als ondergrond is gebruikt, heeft op
werkelijk elke foto een andere tint: blauw, grijs,
roze of geel. Ook het feit dat sommige foto
modellen de bekende 'rode ogen' hebben (bij
voorbeeld op blz. 25 en 26), getuigt van weinig
professionaliteit. De meest eenvoudige compact-
camera's zijn tegenwoordig al voorzien van een
'rode-ogen-reductie-knop'
Door de overweldigende hoeveelheid foto's
van de meest prachtige sieraden - waar relatief
weinig tekst tegenover staat - maakt het boek
bovendien op mij meer de indruk van een vei
lingcatalogus dan van een serieuze monografie.
De tekst geeft niet aan of de afgebeelde sieraden
specifiek voor een bepaalde streek zijn. Het ver
moeden rijst dat de auteur heeft getracht zoveel
mogelijk kabinetten te laten openen: 'lè mè 's
zieë wat je oal eid'. Geen historische onderbou
wing, niets over oorsprong, herkomst of beteke
nis. Het boek geeft meer een beeld van de rijk
dom aan sieraden in Zeeuws familiebezit dan een
overzicht van regionaal gebonden vormen en ty
pen.
Een ander euvel vind ik dat dit deel geen regis
ter, literatuurlijst of gegevens over de herkomst
van de afbeeldingen bezit. Een en ander neemt
niet weg, dat de makers van dit boek een top
prestatie hebben geleverd door zo veel materiaal
bijeen te krijgen. Door de publicatie ervan zal ho
pelijk het nageslacht onder de indruk blijven van
twee eeuwen streeksieraden in Zeeland en het
vakmanschap waarmee ze zijn gemaakt. Dat "t
oal een bitje tevee' is, nemen we maar op de
koop toe.
C.N. Polderman
