ZEEUWSE BOERENERVEN
151
Afb. 4. Kleine, typisch
Walcherse boerderij (foto
collectie auteur).
de meikever kan niet zonder. De voorbeelden
van die onderlinge afhankelijkheid zijn gemakke
lijk uit te breiden. Het erf heeft, om het anders uit
te drukken, naast een economische ook een eco
logische functie. Plantkundig gesproken, is het
erf trouwens altijd van groot belang geweest. Op
erven die lang onveranderd zijn gebleven,
groeien vaak planten waarvan men dacht dat ze
uitgestorven waren of die nog onbekend zijn. Op
de boerderij aan het Zwake (in de Zak van Zuid-
Beveland) troffen we onlangs een 'nieuwe varië
teit' van de Japanse anemoon aan.
Het boerenerf maakt in zijn geheel, met al zijn
gebouwen, beesten, planten, bomen en andere
elementen ter verfraaiing deel uit van het
Zeeuwse erfgoed, net als de patriciërshuizen in
onze steden, kerken en molens. De boerenerven
hebben bovendien niet alleen grote cultuurhisto
rische betekenis, maar bezitten ook ecologische
waarden die niet verloren mogen gaan. Nu de
laatste vijftig jaar al zo veel erven verdwenen zijn
en we bovendien constateren dat de veranderin
gen in de Zeeuwse landbouw onverminderd
doorgaan - en de resterende erven dus ook zul
len verdwijnen - is het de hoogste tijd om maat
regelen te nemen teneinde die unieke dragers
van de plattelandscultuur te restaureren en in
stand te houden, of althans historische delen
daarvan te 'implanteren' in nieuwe erven. Dit al
les met respect voor het verleden. Het zou eeu
wig zonde zijn om het Zeeuwse boerenerf - een
uniek voortbrengsel van een oude en welvarende
boerencultuur - verloren te laten gaan.
Noten
1. Blz. 18-23.
2. Nieuwe Kroniek van Zeeland (1696)blz. 309.
3. Achiel Sturm, Van paarden naar paarden-
kracht; Boerenleven in West Zeeuws-Vlaanderen
(Goes 1997), blz. 40-41.
Literatuur
Bierema, G. Boerenerven van de 4 noordelijke
provincies. Uitgave van Het Oversticht, Zwolle
1990.
Bijhouwer, J.T.P. Nederlandsche boerenerven.
Z.pl. 1943.
Boerenerven in de provincie Utrecht (uitgave van
de Boerderijenstichting in de provincie Utrecht,
1997).
Cursus- en documentatiemap 'Streekeigen erven
in de Zak van Zuid-Beveland', uitgave van de
Stichting Landschapsbeheer Zeeland. Goes 1996
en 1997^
Smallegange, Gerard W. 'Boerenerven, een bijna
vergeten erfenis'. In: De boom in (blad van de
Stichting Landschapsbeheer Zeeland), september
1997.
Vader, J. Een oud-Walcherse boerderij Zutphen
1979.
Jacomien Voorhorst. Nederlandse Boerenerven,
vroeger en nu. Zutphen 1996.
