WATERBELEID EN -BEHEER
Volkerak-Zoommeer, het Markiezaat en de 1 la-
ringvliet. Niet toevallig zijn dit de systemen waar
de invloed van het getij is verdwenen. Daardoor
zijn ze onvoldoende toegerust om veranderingen
op te vangen. De watersystemen zijn, met andere
woorden, niet meer veerkrachtig. Zelfregulering
en sturing hebben plaats gemaakt voor mense
lijke beheersmaatregelen. Dit vormt in beginsel
geen probleem, maar het beheer kost wel veel
inspanning en geld. Bovendien is duidelijk dat de
mens niet alles kan sturen.
hitwikkeling in het beleid: een blik op de toe
komst
In de tweede paragraaf (Historische ontwikkeling
nan hel waterbeheer) zagen we dat het waterbe
leid evolueerde van volgen naar weren en ten
slotte naar sturen van het water. Sturen van water
is geëindigd in integraal waterbeheer, wat bete
kent dat alle functies van water een rol spelen in
het beheer. De sturingsproblematiek zal in de
toekomst groter worden. Hoe reageren we op
ontwikkelingen zoals zeespiegelstijging en (mo
gelijke) klimaatverandering, bijvoorbeeld in de
vorm van grotere extremen in het weer zoals he
vige regenval (de situatie in september 1998) en
lange droge perioden? En hoe bieden we het
hoofd aan de economische druk vanuit de indus
triële corridors die Zeeland als een hoefijzer om
vatten? Hoe behouden we de ruimte en rust van
Zeeland zonder dat de economische potenties
van het gebied worden beperkt?
Van sturen naar meebewegen
Integraal waterbeheer is niet voldoende om de
boven geschetste problematiek op te lossen. In
het artikel De kunst van het DeltadenkenUilda
gingen voor het waterbeheer in de 21e eeuw van
Leo Adriaanse en Henk Saeijs, waarmee deze
thema-aflevering van het tijdschrift Zeeland
opent, werden reeds nieuwe perspectieven ge
noemd, waaronder de nieuwe thema's die in het
concept van de vierde Nota Waterhuishouding
(1997) zijn geformuleerd: water als ordenend
principe, veerkracht, water in de stad, en herstel
en behoud van natuurlijke vermogens in het
overgangsgebied van zee en rivieren en van lo
cale en regionale zoetwatervoorraden.
Deze thema's geven een duidelijke richting aan
het waterbeheer van de toekomst. Gelet op deze
Afb. 8. De Flaauwersinlaag is een van de waardevolle natuurgebieden aan de rand van de Oosterschelde (foto Rijkswater
staat).