RIJKSWATERSTAAT EN HET LANDSCHAP
33
Margret Bakker
Wat is landschap ook al weer? De eenvoudigste definitie is van Jules Deelden 'Landschap is, wat ik zie
als ik met de trein van Rotterdam naar Brussel rijd'. De waarheid is natuurlijk gecompliceerder. De
grens tussen stad en land en tussen cultuur en natuur is vervaagd.
Het is duidelijk dat de werkzaamheden van Rijks
waterstaat van grote invloed zijn op het Zeeuwse
landschap. De laatste decennia is deze invloed
veel groter geworden dan vroeger. Niet alleen de
ingrepen maar ook de uitvoering daarvan zijn
grootschaliger geworden. Men vergelijke maar
eens het door dijkwerkers uitgevoerde basaltzet-
terswerk van de Veerse Dam met lret bulldozer-
geweld dat tegenwoordig gepaard gaat met de
aanleg van een nieuw stuk weg. Rijkswaterstaat
beïnvloedt over het algemeen het landschap om
aan maatschappelijke en politieke vragen of eisen
te voldoen. Bovendien probeert de rijksdienst
nieuwbouw met het landschap te laten harmonië
ren of zelfs nieuw landschap te scheppen.
Soms kunnen nieuwe objecten een eigen land
schap vormen, zoals te zien is bij de Stormvloed-
Afb, 1. Kanaal door Zuid-
Beveland, Vlakebruggen;
Poelenplan (foto Rijkswa
terstaat).
kering Neeltje Jans, andere keren is de ingreep
zo grootschalig, dat deze niet in het bestaande
landschap kan worden ingepast (te denken valt
aan het verbrede Kanaal door Zuid-Beveland), en
ook komt het voor dat een kleinschalig object re
delijk goed kan worden ingepast (de aanleg van
een drinkpoel). Bij Rijkswaterstaat wordt, als het
om landschapsbeeld gaat, doorgaans gedacht
vanuit het object. Maar zelden wordt vanuit het
omringende landschap gedacht.
In het algemeen merkt de gemiddelde wegge
bruiker niet bewust, dat er over de inpassing van
een weg in het landschap is nagedacht. Onbe
wust zal hij echter een object mooi, lelijk, rustig
of rommelig vinden allemaal subjectieve bele
vingen die wat objectiever kunnen worden ge
maakt. Ik wil dit doen aan de hand van enkele