i n persant snoep
63
Samenvatting
Tot 1866 waren in ons land de medici in twee
standen verdeeld. De eerste geneeskundige stand
bestond uit universitair opgeleide doctoren, de
tweede geneeskundige stand, in Zeeland drie
kwart van de beroepsgroep uitmakend, uit niet-
i niversitair opgeleide heel- en vroedmeesters.
I >e hier besproken Wolfaartsdijkse geneesheer
J n Persant Snoep was een atypisch vertegen-
v oordiger van deze tweede geneeskundige
s and.
In tegenstelling tot de meesten van zijn stand
genoten, die, na een slovend en kommervol be-
siaan dat nauwelijks geldelijk gewin had opge
bracht, in de vergetelheid zijn weggezonken, was
Snoep in Zeeland een alom bekend en gerespec-
t lerd collega, die veel publiceerde, lid was van
vier wetenschappelijke genootschappen en in de
medische beroepsvereniging een vooraanstaande
plaats innam.
Zonder overdrijving kan van hem gezegd wor
den dat hij een sieraad is geweest van de (ge
hele) medische stand.
De opmerkingen over de arbeidsomstandighe-
cen waaronder hij gewerkt heeft en de medische
problemen waarmee hij geconfronteerd werd, be
rusten op secundaire bronnen. Zijn publicaties
over zijn heelkundig en verloskundig handelen
zijn helaas allen verloren gegaan.
Noten
Man, dr. J.C. de. De Geneeskundige school te
liddelburg, hare lectoren en leerlingen (z.pl.,
j.). blz. 107.
Gemeentearchief Middelburg (gam), collectie
Daman, stukken betreffende de Geneeskun dige
I chool, inv.nr. 19.
Zie noot 1.
Rijksarchief Zeeland (raz), Archief Genees-
I undig staatstoezicht in Zeeland, inv.nr. 64.
Zie noot 4.
Gemeentearchief Veere (gav), notulen raad 4
eptember 1838, voorlopig inv.nr. 2171.
Gav, notulen raad 18 augustus 1840, voorlo
pig inv.nr. 2172.
8. Gemeentearchief Goes (gag), Archief voor
malige gemeente Wolfaartsdijk, inv.nr. 22, blz. 28;
ïv.nr. 56, 321/336.
9. Zie noot 1, blz. 108.
0. Zie noot 1.
1. Zie noot 1.
2. Raz, Archief Arrondissementsrechtbank te
loes 1838-1877, inv.nr. 186, rolnr. 17.
13. Goesche Courant, jaargang 67, no. 99 en
00 (zaterdag 21 en dinsdag 24 augustus 1880).
14. Goesche Courant, jaargang 69, no. 126
dinsdag 24 oktober 1882).
15. Raz, Archief Vereeniging van genees- en
heelkundigen in Zeeland, inv.nr. 12, jr. 1882.
16. Centraal Bureau voor de Statistiek (cbs),
Jaarboek 1998, hoofdstuk I, tabel 2.
17. Baan, J. van der. Wolfaartsdijk, geschetst als
eiland en ambachtsheerlijkheid als burgerlijke en
kerkelijke gemeente van de vroegste tijd tot op he
den (Goes, 1866), blz. 109.
18. Kuyper, J. Gemeente-atlas van Nederland
(Leeuwarden, 1866/Zaltbommel, 1971), vijfde
deel.
19. Staat, aantoonende de voornaamste bijzon
derheden betreffende den algemeenen gezond
heids- en ziektetoestand in de verschillende ge
meenten der provincie Zeeland, gedurende het
jaar I860. Verslag van de Provincie Zeeland van
I860, blz. 144.
20. Lijst der bevoegd erkende Beoefenaren van
de onderscheidene takken der Geneeskunst in de
Provincie Zeeland voor het jaar 1839.
21. Raz, Archief Geneeskundig leesgezelschap
De Harmonie, notulen 14 april 1848, inv.nr. 1.
22. Raz, Archief Vereeniging van Genees- en
Heelkundigen in Zeeland, inv.nr. 1, 1.
23. Raz, Archief Vereeniging van Genees- en
Heelkundigen in Zeeland, inv.nr. 1, 29.
24. Raz, Archief Vereeniging van Genees- en
Heelkundigen in Zeeland, inv.nr. 1, 8.
25. Raz, Archief Vereeniging van Genees- en
Heelkundigen in Zeeland, inv.nr. 1, 58.
26. Raz, Archief Vereeniging van Genees- en
Heelkundigen in Zeeland, inv.nr. 1, 62.
27. Zie noot 1.
28. Raz, Archief Vereeniging van Genees- en
Heelkundigen in Zeeland, notulen 30 juli 1863,
inv.nr. 3.
29. Raz, Archief Vereeniging van Genees- en
Heelkundigen in Zeeland, notulen 12 juli 1873,
inv.nr. 4.
30. Festen, dr. H. 125 jaar geneeskunst en
maatschappijGeschiedenis van cle Koninklijke
Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der
Geneeskunst (z.pl., 1974), blz. 49.
31. Provinciaal Jaarverslag 1870, hoofdstuk III,
blz. 2.
32. Raz, MvS Goes 1882, 4/4299.
33- Zie noot 30.
34. Cbs, Compendium Gezondheidsstatistiek Ne
derland 1979 ('s-Gravenhage, 1980), Tabel 9.22.
35. Cbs, Jaarboek 1998, blz. 35.
36. Provinciaal verslag 1870. Hoofdstuk IV, blz.
17.
37. Raz. Archief Geneeskundig Staatstoezicht,
inv.nr. 67.
38. Provinciale jaarverslagen 1859 t/m 1865,
hoofdstuk IV, Staat aantoonende de voornaamste
bijzonderheden betreffende den algemeenen ge-
zondheids- en ziektetoestand in de verschillende
gemeenten der provincie Zeeland, kolom 11 en
12.
