162
BOEKBESPREKINGEN
- in de gevallen dat er geen materiaal beschik
baar was (dit is dan ook vermeld) - afgebeeld.
Het deel bevat veel feitenmateriaal en belangrijke
gegevens voor toekomstige onderzoekers. Het is
informatief en bezorgt de lezer een helder beeld
op de ideeën- en gedachtenwereld van Boezem,
zoals die in zijn werk verbeeld zijn. Zijn omvang
rijke archief, dat systematisch is bijgehouden, is
hierdoor op een zeer bruikbare wijze ontsloten
voor de toekomst.
Mede dankzij de uitvoerige biografie en biblio
grafie is met de publicatie een naslagwerk gerea
liseerd voor een ieder die in de toekomst wil
publiceren over Boezem en voor allen die zijn
geïnteresseerd in hedendaagse kunst en bovenal
in kunstenaars uit Zeeland.
Marinus Boezem heeft grote invloed gehad op
het culturele klimaat van Middelburg, de stad
waar de actuele kunst nog altijd een bijzondere
positie inneemt. Beroemd zijn de door Boezem
georganiseerde manifestaties 'Podio del Mondo
per l'Arte' (sinds 1976) en 'Forum' (een jaarlijks
terugkerend evenement tussen 1977 en 1987).
Vele liefhebbers van de hedendaagse kunst on
dernamen de tocht naar het verre Middelburg om
erbij te zijn. Een voortzetting van deze traditie is
te zien in het tentoonstellingsbeleicl van De
Vleeshal dat het randstedelijk publiek in bewe
ging weet te krijgen en regelmatig de landelijke
pers haalt.
Boezem is een internationaal bekend kunste
naar uit Zeeland. Zijn werk is ruim vertegenwoor
digd in de collecties hedendaagse kunst van de
Provincie Zeeland en het Zeeuws Museum. Eén
werk van hem maakt permanent onderdeel uit
van het door de architect Cees Dam heringerichte
Abdijplein: het beeld Fossiel uit 1983 heeft aldaar
een definitieve plaats gekregen. Dit beeld is aan
gekocht door het Zeeuws Museum en niet door
de Provincie Zeeland zoals ten onrechte vermeld
is bij catalogus nummer 215. Het is jammer dat in
het catalogusdeel meer fouten zijn gemaakt waar
het werken betreft die deel uitmaken van de col
lectie van het Zeeuws Museum en de collectie
van de Provincie Zeeland. Een lijst van geconsta
teerde errata zal ik toesturen aan het archief Boe
zem.
Marinus Boezem is nog immer zeer actief. Het
boek biedt ons een inzicht in en een overzicht
van een bijna veertigjarige ontwikkeling als kun
stenaar. Uit de verantwoording blijkt duidelijk zijn
invloed op de inleiding en de catalogue raisonné.
Het alleroudste werk wordt niet besproken. Op
zich is dit legitiem omdat dit niet heeft bijgedra
gen aan de lijn van zijn ontwikkeling. Vanaf de
gekozen start blijkt duidelijk waar het Boezem
om gaat en hoe zijn werk geduid kan/moet wor
den. Mijn opmerking komt enkel voort uit de
nieuwsgierigheid, van de vakspecialist die geprik
keld is om nog meer te willen weten.
Al met is het een zeer waardevolle publicatie
die, als extra reden voor aanschaf, ook nog een
sieraad is voor de boekenkast.
I.V.T. Spaander
J. van Gilst en Q. Menken, Gerard Menken. 96
blz., geheel in kleur geïllustreerd. Uitgegeven in
eigen beheer, 1999. verkrijgbaar bij mevrouw Men
ken, Marktveld 15, 4481 BH Kloetinge. Prijs 50,-.
De schilder Gerard Menken neemt in het
Zeeuwse kunstleven al vele jaren een prominente
plaats in. Al bijna veertig jaar woont hij in Kloe
tinge en gedurende die tijd heeft hij vele malen
in Zeeland geëxposeerd. Nu, op zijn tachtigste, is
hij productiever dan ooit. Bovendien is Menken
een veelzijdig kunstenaar. Hij tekent, aquarelleert
en schildert in olieverf, en is daarnaast ook lang
actief geweest als musicus en koordirigent. Zijn
onderwerpen vindt hij dicht bij huis, maar ook
verder weg. Hij tekent veel portretten en het
Zeeuwse landschap, vooral dat van de Ooster- en
Westerschelde, vormt een onuitputtelijke bron
van inspiratie. Maar ook Bretagne met zijn diepe
devotie en de klassieke oudheid trekken hem
aan. Naarmate de onderwerpen verder van huis
liggen, neemt de mate van abstractie toe. Zo ver
toont het werk een scala van nuchter realisme in
de Zeeuwse boerderijen tot pure abstractie in re
ligieus getinte werken.
Wat het werk samenbindt is vooral de kleur.
Menken heeft een voorkeur voor blauwgroen
met enkele oranjerode accenten. Aan dit Menken-
groen is zijn werk van verre te herkennen. Op
grote tentoonstellingen leidt dit kleurgebruik zelfs
tot een zekere eentonigheid.
Ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag is nu
een boek over hem verschenen. Het bevat de no
dige biografische gegevens, een korte autobiogra
fische notitie, een essay van kunstcriticus Nico
Out en enkele getuigenissen van leerlingen en
kennissen. Maar het is vooral een kijkboek met
tientallen kleurenreproducties. Het werk is daar
bij thematisch gerangschikt. Dat is geen bezwaar,
omdat Menken's stijl, zeker in de laatste veertig
jaar, weinig is veranderd; alleen is de thematiek
geleidelijk uitgebreid. Het vroegere, meer traditio
nele werk uit de Zaltbommelse tijd is wel apart
behandeld. Gelukkig zijn de kleurenreproducties
van fraaie kwaliteit. Alleen jammer dat men een
paar gekopieerde krantenartikelen heeft opgeno
men; daar wordt een boek niet mooier van.
Het is een goede zaak dat nu ook Menken's
werk in een publicatie is vastgelegd, niet alleen
voor de liefhebbers van zijn werk, maar ook voor
de documentatie van het Zeeuwse kunstleven.
A.J. Beenhakker
