40
CORNELIS PRONK
Afb. 5. Andries Schoemaker, "Middelburg van 't Moolewater af te zien". ZA, KZGW, Zei. III. 11-320,
Een van de tekeningen in het schetsboekje
geeft een belangrijke aanwijzing voor de date
ring. Op de bladzijden 32-33 is namelijk de oude
stadsmuur van Middelburg afgebeeld, die op de
plaats van de huidige Zuidsingel lag. Deze muur
is in 1735 afgebroken. In dat jaar werd ook be
gonnen met de bouw van de Koepoort. De kans
dat Pronk en De Haen de muur in 1735 nog in
tact hebben gezien, is dus niet groot.
Een tweede aanwijzing voor een datering op
1729 is het feit, dat er een uitgewerkte tekening
van het kasteel Aldegonde bestaat (Zelandia Illu-
strata n 881) die wordt toegeschreven aan Abra
ham de Haen en eveneens gedateerd is op het
jaar 1729. Het is bekend dat Abraham zijn teke
ningen nauwkeurig dateerde; deze tekening kan
een origineel werk van De Haen zijn of een van
de uitgewerkte tekeningen naar een schets van
Pronk. In elk geval blijkt hieruit, dat Pronk - of
Pronk én De Haen - al vóór of in ieder geval in
1729 in Zeeland moet zijn geweest.
We kunnen dan ook met redelijke zekerheid
concluderen, dat de Zeeuwse reis van Pronk én
het schetsboek in 1729 moeten worden geda
teerd. Als de tekeningen op de bladzijden 42-43
en 54-55 inderdaad van De Haen zijn, was hij er
dus ook bij.
De Zeeuwse tekeningen uit het schetsboek-
We zullen nu overgaan tot bespreking van de af
zonderlijke tekeningen.
- blz. 29: 'VHssingerpoort te Middelb:'. Een nauw
keurig uitgewerkte gewassen tekening van de
Vlissingse Poort, gezien vanaf de buitenzijde.
Ook de ophaalbrug en het op een uitkraging van
de brug staande wachthuisje zijn afgebeeld.
- blz. 32-33: 'Midclelb:'. We noemden deze teke
ning al bij de bespreking van de datering. Afge
beeld is de stadsmuur langs de huidige Zuidsin
gel, die in 1735 werd afgebroken. Op een kleine
muurtoren staat een tuinkoepel. Op de achter
grond zijn de Lange Jan en de abdijtorentjes, de
stadhuistoren en de Sint Pieterskerk te zien.
Deze tekening is interessant, omdat er twee uit
gewerkte versies van bestaan (Zei. 111. n 319 en
320). De eerste is inderdaad een nauwkeurige
uitwerking van de schets in het schetsboek. Deze
tekening is gewassen en voorzien van stoffage in
de vorm van een roeibootje met drie mannen.
Door Unger is hij ten onrechte aan de zeven-
tiende-eeuwse kunstenaar J. Berckheyde toege
schreven. Nu we weten dat Pronk zijn reisschet-
