42
CORNELLS PRONK
-
~lt'>
V.j Ur~~¥~P'
Afb. 7. Cornells Pronk, Ken boerderij en een molen. Schetsboek biz. 40/41. Collectie Rijksmuseum Amsterdam inv. nr. RP-
T-1970-4.
gangspoort en de boven de wal uitstekende ge
bouwen, zoals we die ook van vele andere af
beeldingen kennen.
- blz. 40-41: Een ongetitelde ruwe schets van een
boerderij met twee schuren en een molen. Hoe
wel deze schets geen artistieke pretenties heeft,
verdient hij toch de aandacht. De vraag is name
lijk welke molen is afgebeeld. Het is een molen
van het Zeeuwse type: een achtkante houten
grondzeilen Dergelijke molens komen inderdaad
alleen in Zeeland voor. Op Walcheren staan mo
lens van dit type in Aagtekerke, Serooskerke en
Arnemuiden. De eerste twee komen niet in aan
merking, want zij zijn pas na 1800 gebouwd en
hun voorgangers waren standerdmolens. Blijft
over Arnemuiden. De afgebeelde molen lijkt in
derdaad bijzonder sterk op die van Arnemuiden.
en ook daar staat tegenover de molen nog steeds
een oude boerderij, nu met een negentiencle-
eeuws huis. De molen staat echter op een dijk,
terwijl de boerderij onder aan de dijk staat, en
van dit hoogteverschil is op de tekening niets te
bespeuren. Merkwaardig is ook. dat de molen
met één roede is weergegeven. De andere is
slechts met een vage lijn aangegeven. Zou de
molen nog in aanbouw zijn? Als hier inderdaad
de molen van Arnemuiden is afgebeeld, is er een
dateringsprobleem. Deze molen is namelijk pas
in 1736 gebouwd. Vooralsnog blijft het raadsel
van deze schets onopgelost.
- blz. 42-43: 'Tuin van Gillis PauivelszDeze te
kening, die aan De Haen wordt toegeschreven, is
bijzonder interessant. Het is een vlotte maar toch
gedetailleerde schets van een kleine buitenplaats,
duidelijk een verbouwd boerderijtje. De tuin
heeft een fraai inrijhek en kunstig geschoren ha
gen. Op het erf staat voor de schuur een niet
aangespannen sjees. Deze tekening is bijzonder,
omdat het een duidelijke afbeelding is van een
van de vele kleine buitenplaatsen buiten Middel
burg. Terwijl de grotere buitenplaatsen overvloe
dig zijn afgebeeld, bestaan er van deze kleine
hofjes nauwelijks afbeeldingen. De vraag is nu:
wie was Gillis Pauwelsz en waar lag zijn tuin?
Om met het laatste te beginnen: er zijn duidelijke
aanwijzingen dat deze hof in de onmiddellijke
nabijheid van Middelburg lag. Uit de vergaarboe-
ken van de Polder Walcheren blijkt, dat Gillis
Pauwelsen (de naam wordt op diverse manieren
gespeld) van 1728 tot 1734 eigenaar was van een
perceel grond van 1561/2 roede (dat is 2028 m2) in
de Hayman in Matthijs Jacobs Blok'. Hij heeft dit
perceel dus maar korte tijd in bezit gehad, maar
wel juist in de periode waarin Pronk en De Haen
Walcheren bezochten. De omvang van het per
ceel is aannemelijk voor een kleine buitenplaats.
Matthijs Jacobs Blok lag ten zuiden van Middel
burg, tussen de Oude Vlissingseweg en de Oude
Welzingse Watergang. Het buitenplaatsje moet