aardkundige waarden
85
Afb. 1. Op de voorgrond de vroongronden en op de achtergrond de vuurtoren bij Nieuw-Haamstede met daarachter de
loge zeereep.
goede bedoelingen is dit niet altijd en niet overal
ven goed uit de verf gekomen, waardoor de
aantastingen verder zijn gegaan.
Op dit moment zijn nieuwe, voor de nabije
loekomst zeer belangrijke, beleidsnota's in voor
bereiding. Naast de Nota Natuur, Bos en Land
schap (nbl 21) van het Ministerie'van Landbouw,
Natuurbeheer en Visserij wordt gewerkt aan de
'ijfde Nota Ruimtelijke Ordening van het Ministe
rie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en
lilieubeheer. Tevens is en wordt er hard gewerkt
cie aardkundige waarden in deze beleidsnota's
een plaats te geven. Hiertoe is in 1999 door sa
menwerking tussen Alterra, de provincies en het
1 latform Aardkundige Waarden een nieuwe over
zichtskaart voor aardkundige waarden van natio-
r ale en internationale betekenis opgesteld. Naast
ceze kaart wordt door cso Adviesbureau voor Mi
lieuonderzoek gewerkt aan een begeleidende
nota Nota Landijs, in voorbereiding). Deze
vormt samen met de kaart de input voor de
nieuwe beleidsnota's van de overheid. Doel is de
aardkundige waarden explicieter bij het beleid in
beeld te brengen. In hoeverre dit gaat lukken, zal
de nabije toekomst moeten uitwijzen.
Terug naar de aardkundige waarden in het del-
t landschap. De kustduinen van Nederland her
bergen op nationaal niveau een groot aantal bij
zondere aardkundige waarden. Ze zijn over de
gehele lengte vrijwel integraal beschermd. Veelal
is dit gebeurd vanuit de ecologische betekenis
(Jungerius en Klijn, 1999). Vanuit aardkundig
oogpunt wordt dit alleen maar onderschreven,
zeker als de duinen van Nederland ook op inter
nationaal niveau (Noord-West-Europa) tot de
waardevolste en gaafste aardkundige gebieden
blijken te behoren. Een overzicht van de bijzon
derste, aardkundig waardevolle gebieden van de
Nederlandse duinen is te vinden in Holland's
Duinen (Jungerius en Klijn, november 1999)-
Hier zal specifiek worden ingegaan op de duinen
van de delta.
De duinen van de delta
De delta is in de laatste millennia, zoals bekend,
het toneel geweest van een grootschalige kust-
erosie, van inbraken en de verwijding van de
grote riviermonden van de Rijn, Maas en Schelde
tot grote zeegaten. Er was echter niet alleen ver
lies: de mens kon vanuit de oude kernen ook
aanwasgebieden terugwinnen op de zee. De
strandwallen en duinen behoren tot cle echte
kustzone. Oude duin- en stranclwalformaties, zo
als aanwezig op het Hollandse vasteland en date-
