BOEKBESPREKINGEN
151
Een bijzonder huis op een bijzondere plekHet
Van de Perrehuis in Middelburg en zijn
omgeving. Redactie: (eanine Dekker, Peter Don
en Albert Meijer. Beeldredactie: Katie Heyning.
Vormgeving: Inge van der Kooij. Met bijdragen
van Peter Blom, Henny Brouwer, Jeanine Dekker,
Wim Dirksen, Peter Don, Paula van der Heiden,
Peter Henderikx, Hans Jongepier, Hannie Kool-
Blokland, Roelof Koops, Albert Meijer, Peter
Sijnke, Ellen Vreenegoor en Huib Zuidervaart.
Uitgave Zeeuws Archief, Middelburg 2000. isbn:
90-74375-11-1. Prijs: 75,-. Verkrijgbaar in de
boekhandel en bij het Zeeuws Archief, Hofplein
16 te Middelburg; ook giraal te bestellen (zie
www.zeeuwsarchief.nl).
De totstandkoming van het nieuwe Zeeuws Ar
chief aan het Hofplein in Middelburg behoort, net
als boekhandel De Drvkkery aan de Markt aldaar,
tot de mooiste aanwinsten voor Middelburg van
de afgelopen jaren. De betrokken overheidsdien
sten (het Rijksarchief in Zeeland en de gemeente
archieven van Middelburg en Veere) hebben er nu
eens niet, zoals veel andere rijks- en gemeente-in
stellingen, voor gekozen om aan de rand van de
Zeeuwse hoofdstad neer te strijken en hun intrek
te nemen in een fantasieloze kantoorkolos die
even goed voor het autoverkeer bereikbaar is als
slecht voor mensen te voet. De archieven hebben
integendeel voor hun nieuwe behuizing hun oog
laten vallen op een van de mooiste monumenten
panden van de stad, het Van de Perrehuis, dat
daartoe is uitgebreid met een door Benthem
Crouwel schitterend ontworpen nieuwbouwvleu-
gel en de nodige ondergrondse depotruimte. Het
resultaat mag honderd procent geslaagd worden
genoemd. Het contrast én de harmonie tussen
achttiende-eeuwse en eenentwintigste-eeuwse to
parchitectuur is niet alleen verantwoord maar ook
buitengewoon fraai. Voor bezoekers is het een ge
not om in deze mooie en inspirerende omgeving
onderzoek te doen.
Over dit gebouw en zijn bewoners door de
eeuwen heen (van Duitse-Orderidders tot archief
ambtenaren) - de geschiedenis van beiden gaat
terug tot in de Middeleeuwen - is een even
mooie bundel opstellen verschenen, die op zijn
beurt een bijzonder boek over een bijzonder huis
op een bijzondere plek mag worden genoemd.
De plannen voor deze publicatie zijn kort na
1994 ontstaan, en er is dus al bij al zo'n zes jaar
aan het boek gewerkt. Het resultaat, dat op de
Open Monumentendag in september is gepresen
teerd, mag er wezen. Het bijzonder aantrekkelijk
verzorgde boek doet in ruim 330 bladzijden de
geschiedenis van het Van de Perrehuis en van het
Zeeuwse archiefwezen op Walcheren uit de doe
ken. In een tiental bijdragen, die door verschil
lende auteurs zijn geschreven en uiteraard, uit
hoofde van de behandelde materie, uiteenlopen
van doorwrocht wetenschappelijk tot vlot journa
listiek, wordt de geschiedenis van huis, omgeving
en bewoners verhaald. Iedereen die belang stelt
in de rijke, maar over het algemeen zo slecht ge
documenteerde en nooit fatsoenlijk geschreven
geschiedenis van Middelburg - waarvan deze
bundel enkele niet onbelangrijke episoden be
licht vindt in dit prachtboek wel iets van zijn
gading. De teksten zijn over het algemeen goed
en vlot leesbaar geschreven, wat niet in de laatste
plaats de verdienste van de eindredacteur zal
zijn.
De rijke inhoud van het boek, waar we in clit
korte bestek niet nader op in kunnen gaan,
wordt weerspiegeld in de weelderige en stijlvolle
vormgeving, waarvoor Inge van der Kooij tekent.
De afbeeldingen (in kleur of in zwart/wit) zijn
over het algemeen goed gekozen (functioneel),
veelal flink groot afgedrukt en bijzonder mooi ge
reproduceerd. De vormgeving kent eigenlijk maar
één minpuntje: er is voor een (veel te) kleine let
ter (Trinité) gekozen, waardoor het lezen sneller
vermoeit dan bij een normaal korps. Het nawerk
(46 bladzijden tekst die mooie vondst! op
lichtgrijs papier zijn gedrukt) is in een nóg klei
nere letter gezet, terwijl daar normaal gesproken
geen reden voor is, aangezien een kleiner korps
gewoonlijk alleen wordt gekozen voor noten on
der aan de bladzijde, die grafisch en visueel van
de hoofdtekst moeten worden onderscheiden.
Kennelijk stond de vormgeving al vast toen er te
veel kopij binnenkwam en men in ruimtenood
kwam. In plaats van de opmaak wat aan te pas
sen en ruimte te winnen, heeft men de verkeerde
afweging gemaakt en voor een kleinere letter ge
kozen. Bij een boek als dit, dat allereerst, in zijn
geheel gezien, als een serieuze studie kan wor
den beschouwd die tot rustige lectuur uitnodigt,
had men naar ons oordeel toen de keuze
klemde, niet de esthetiek moeten laten prevale
ren boven de (fysieke) leesbaarheid van de tekst,
die uiteindelijk het belangrijkst is.
Wie een kort overzicht van het boek wil om te
beoordelen of de inhoud voor hem interessant is,
kan terecht op het Internet: www.zeeuwsar-
chief.nl (de site opent met nieuws over dit para
depaardje van het za). De prijs van dit pracht
boek, 75 gulden, lijkt misschien fors, maar is in
feite - dankzij gulle subsidies - bescheiden voor
wat men ervoor krijgt. De lezer gelieve me nu
maar te excuseren, want ik ga weer verder in al
dit moois.
Frits Smulders