Sparrentak, secretaris de heer A. v.d. Ende en kas
sier de heer A.W. Strubbe. De voorzitter deelde
mede dat op woensdag daaropvolgende op het
gemeentehuis een bespreking zou plaatsvinden
tussen het bestuur van de diaconie enerzijds en
Burgemeester en Wethouders anderzijds over de
verkoop van De Griffioen. Notaris Batten zou er
als adviseur eveneens aanwezig zijn.
Op 1 juni 1942 kocht de diaconie De Griffioen
met erf, tuin en koepel van de gemeente voor
18.000. 'De verkoopster vergoedt 770 per jaar
te voldoen op 1 januari van ieder jaar over het
alsdan verstreken tijdvak, wegens gemis aan
genot tot de dag waarop het gekochte door
de bezettende overheid weder geheel ter vrije
beschikking zal zijn vrijgesteld.' Volgens een
bijgevoegd krantenknipsel was het huis zonder
vergoeding door de Duitsers in gebruik genomen.
'Het ligt in de bedoeling van de diaconie om
de Griffioen in de plaats te doen komen van het
gebouw dat in de Lombardstraat heeft gestaan
tot 17 mei 1940, waarin ouden van dagen
vanwege de diaconie een tehuis werd bezorgd.'
Toen de Duitsers vertrokken waren stonden
grote delen van Walcheren onder water.
Ook De Griffioen liep door de inundatie schade
op. Pas toen het water verdwenen was,
konden er plannen tot herstel gemaakt worden.
De totale schade werd door Van Loo geschat
op 12.707, waarvan 1.837 voor de koepel,
1.000 voor tuinaanleg, 600 voor het slopen
van de schuilkelder en 2.000 voor de centrale
verwarming. Het architectenbureau Rothuizen 't
Hooft ontwierp de plannen om van het buiten
De Griffioen een rusthuis te maken.35
Rusthuis
Op 12 mei 1948 werd het rusthuis officieel
geopend. Het huis telde, naast de vertrekken van
de directie, zestien kamers. Ze waren alle direct
bezet. De behoefte was zo groot dat er al
spoedig een wachtlijst ontstond. Men besloot het
complex uit te breiden. In 1950 werden de eerste
plannen door architect Boot ontworpen. In 1951
werd deze uitbreiding gerealiseerd, waardoor een
behoorlijk aantal gegadigden aan een kamer kon
worden geholpen. Voldoende was het echter niet:
de wachtlijst bleef groeien, ondanks het feit dat
alleen Middelburgse inwoners op de lijst werden
opgenomen. In 1959 liet het college van diake
nen door architect Van Pagee een verdere uit
bouw ontwerpen. In 1961 werden ongeveer twin
tig nieuwe kamers gebouwd. De directie van het
huis berustte van 1948 tot 1957 bij het echtpaar
Verburg, van 1967 tot 1962 bij het echtpaar
Kallemein en van 1962 tot 1977 bij het echtpaar
Jacobse.36
Naar de normen van de jaren vijftig en zestig heeft
het rusthuis zeker aan de behoefte voldaan.
De eisen veranderden echter en aan deze nieuwe
eisen voldeed het rusthuis niet. De kamers waren
te klein en er was één toilet voor acht personen.
Er was bovendien geen lift en de (brandbevei
liging was verouderd. Het huis vergde veel
onderhoud onder meer door lekkages en een
kapotte riolering. Ook de verwarming moest
nogal eens nagekeken worden. In het archief van
de diaconie bevinden zich vele reparatiebonnen.
Het echtpaar Jacobse heeft onder primitieve
omstandigheden hard gewerkt. Ze konden goed
met de bejaarden overweg.
De pensionprijs was afgestemd op de AOW-uitkerin-
gen en moest zo mogelijk kostendekkend zijn.
Over het algemeen lukte dat aardig. In de jaren
zeventig voldeed het huis echter helemaal niet
meer aan de eisen die aan huisvesting voor
bejaarden werden gesteld. De exploitatie werd
zwaar. Het college van diakenen besloot in
Dauwendaele een nieuw rusthuis te betrekken.
Daarna bood het huis tijdelijk onderdak aan de
bewoners van het bejaardentehuis Sint Willibrord,
dat verbouwd werd. Het rusthuis werd vervolgens
in 1980 door de diaconie verkocht.
Koepel
Aan de koepel werd na de Tweede Wereldoorlog
weinig aandacht besteed: er werd nauwelijks
ets aan onderhoud gedaan. De kans op instorten
was groot. In het begin van de jaren zestig werd
hij gebruikt om tuingereedschap op te bergen.
De diaconie besloot de theekoepel op te laten
knappen en gaf aan de architect Van Pagee
opdracht tot een ontwerp. Tot driemaal toe,
in 1961, 1963 en 1964, werden er aanvragen
ingediend. Uiteindelijk werd met steun van de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg, de provin
cie en de gemeente de restauratie in 1967 vol
tooid. De koepel werd voorzien van een marme
ren vloer en het rijk geornamenteerde plafond
werd opgeknapt. De dakbedekking van leien met
het unieke loodbeslag in sierlijke krullen werd
gerestaureerd, de gootlijst en ramen werden wit
geverfd, de gevel paars/rood en de deuren groen.
De totale kosten bedroegen bijna 108.000. De
koepel werd in gebruik genomen als recreatie
ruimte voor de bewoners van het rusthuis.37
20
De buitenplaats De Griffioen