Genootschapsverzamelingen
Wat betreft het onterechte overlijdensgerucht,
Van Duyse was kennelijk niet de enige die op
een verkeerd spoor zat, want Maria van Ackere-
Doolaeghe heeft zelfs al in 1832 een lijkzang
op Moens gepubliceerd in de Vlaamsche
Kunstbode. M. van Ackere-Doolaeghe, 'Grafkrans
voor Petronella Moens'.7 Moens vindt in een brief
aan Van Dam dat ze beiden haar te veel lof
toezwaaien, 'maar dat is vergeeflijk omdat ze
dachten dat ik dood was'. Het misverstand over
haar dood zou ontstaan kunnen zijn, doordat in
1832 Anna Maria Moens van Kernheim is
gestorven, die Petronella haar nicht noemt.8
De muts van Moens
In de Catalogus van de Oudheidkundige
Verzamelingen van het Zeeuwsch Genootschap
der Wetenschappen 1890 staat onder nummer
308 vermeld: 'Slaapmuts omstreeks 1820 gebreid
door de blinde dichteres Pieternella Moens.'
Wat meer aandacht krijgt de muts in het Verslag
over 1885-1893, waarin bij de aanwinsten uit
1888 vermeld wordt: 'eene door Petronella
Moens in 1824 vervaardigde en aan den heer
Soetbrood Piccardt ten geschenke gegeven
slaapmuts.'8 De muts werd aan het Genootschap
geschonken door het lid J.H.C. Heyse. In de muts
zijn de volgende woorden gebreid:
'Denk op uw koets gevleid
Moens heeft mijn muts gebreid.'
Petronella was ongetwijfeld een enthousiast breister.
Ze heeft ook een slaapmuts geschonken aan
S.G. Nauta in Zierikzee, waarin ze de tekst breide:
'Kooslief, haar deugd, biedt nut en vreugd.''0
Jan H. Reynink, predikant in Bergen op Zoom,
kreeg van haar eenzelfde geschenk, waarin stond:
'Uw deugd mijn vriend, heeft lof verdiend.'11
Ook haar uitgever Schalekamp verblijdde ze met
een slaapmuts.12 In de begeleidende brief schrijft
ze: 'Dat mijn gebreid schepsel u bevalt, geeft
mij voldoening, want door het lang rondzwerven
van mijn brijwerk moet het eerst de wateren
gebruiken, eer het onder oogen van u lieve
vrouw kan verschijnen.'
Met de muts voor Soetbrood Piccardt zitten we wel
met een klein probleem. Rixtinus Arnoldus
Soetbrood Piccardt werd in Leiden geboren in
1814, als zoon van G. Piccardt en J.A Grommé.13
Laatstgenoemde was een dochter van Willem
David Grommé en Catharina Soetbrood, waardoor
de naam Soetbrood Piccardt te verklaren valt.
Als de mededeling in de 'Aanwinstenlijst' klopt,
zou Petronella de slaapmuts geschonken hebben
aan een tienjarig jongetje. Dat ook zulke jonge
kinderen slaapmutsen droegen, is misschien
niet vreemd in de slecht verwarmde huizen in de
negentiende eeuw, maar hij is dan wel op de
groei gebreid, want er past een flink hoofd in!
Figuur 3.
De slaapmuts die door Petronella Moens voor de jonge
Rixtinus Arnoldus Soetbrood Piccardt omstreeks 1820 is
gebreid. Zeeuws Museum, coll. KZGW, inv. nr. G 923.
