xxix.d! pi. ii
MISHANDELING DER GEREFORMEERDEN OMTRENT VAALS,
TEN JARE 1764
Figuur 1.
Kopergravure uit een geïllustreerd werk, 1793, tekening van
F. Buys, Gravure van Rein Vinkeles. rai, prentencollectie,
cat. nr. 468.
Door een reeks van ingrepen begon het
imposante exterieur weer een beetje samenhang
met het interieur te krijgen. De Kleine Zaal,
de rijkst gedecoreerde, is in volle glorie hersteld.
De Stichting Menno van Coehoorn heeft een boek
uitgegeven: Kazematten in het Interbellum
door H.R. Visser en T. de Kruijf. De beschreven
verdedigingswerken in dit boek kwamen tussen
de Eerste en Tweede Wereldoorlog - het
Interbellum - tot stand, vooral aan het einde
van de jaren dertig. Deze kazematten vormen
een groot contrast met de aanzienlijk grotere
vestingen en forten die eerder zijn ontstaan.
Beschreven worden in het boek het ontwerp,
de bouw, de verschillende bouwmaterialen en de
inrichting. De aspecten worden per linie of
stelling behandeld, waarbij zoveel mogelijk de
chronologie is aangehouden. Zo komen de
verdedigingswerken aan de Afsluitdijk aan bod,
de kazematten in de Vesting Holland,
langs de rivieren en aan de grenzen. Ook de
militair-strategische achtergronden en de
voorgeschiedenis worden uiteengezet. Aan het
eind van het boek belicht de auteur de huidige
toestand van de verdedigingswerken, waarbij voor
Zeeland een kazemat bij Bath wordt genoemd
die nu is uitgegraven. Ook in de voormalige
Zanddijkstelling staan op de kruising van deze
dijk met de spoorlijn twee S-kazematten. Op de
oostelijke zeedijk bij de Buitenhaven van
Vlissingen zijn twee G-kazematten te vinden.
Samen met die bij Vierlingsbeek en bij Altforst
in het Land van Maas en Waal zijn dit de enige
vier ter plaatse overgebleven koepelkazematten
met een 10 cm dikke koepel. Van de vele
kazematten en groepsschuilplaatsen gebouwd
in het Interbellum en nog aanwezig in ons land,
werden inmiddels ruim 200 stuks als monument
aangewezen. Volgens de auteurs is de instand
houding van deze werken van Nederlandse
oorsprong een passend eerbetoon voor de
militairen die in mei 1940 hun plicht deden
en van wie velen daarbij hun leven gaven.
Met het Jaarboek 2001 Nederlands Openlucht
museum komt voorlopig een einde aan de serie
jaarboeken van het museum. Door noodzakelijke
bezuinigingen is de directie gedwongen tot deze
maatregel. Bijzonder jammer, want het jaarboek
speelde een pioniersrol bij het ontwikkelen
van nieuwe opvattingen over volkskunde en de
museale presentatie van volkscultuur. In dit
laatste nummer worden nieuwe thema's voor een
volkskundig museum verkend, zoals in het artikel
'Mantels van het heilige. Heiligheidsconstitutie
in seculiere tijden' door C. Doude van Troostwijk.
De eigen collectie van het museum wordt
toegelicht in een artikel 'Het derde wiel aan de
kar. Een verkenning naar een onaanzienlijk
158
Aanwinsten ruilverkeer
