voertuigtype' door W. Renaud, en in 'De boerderij
uit Varik. Een stukje Tielerwaard in het bos' door
H. Nuijten e.a. In dit laatste stuk onderzoeken
verschillende medewerkers de bewotiings- en
gebruiksgeschiedenis van de genoemde boerderij,
waarbij ingegaan wordt op de landbouwhistorie
en de ontwikkelingsgeschiedenis van de
boerderijtypen in het betreffende gebied.
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te
Leiden stuurde het Tijdschrift voor Nederlandse
Taal- en Letterkunde (2002, 2), met een
interessant artikel: 'Menegherande wijshede
angaende surgijne ende medecine' (auteur
E.Huizenga). Het gaat over een bijzondere
deel overlevering van Jan Ypermans Cyrurgie.
Jan Yperman was een bekende Vlaamse chirurg
uit de veertiende eeuw, waarvan twee bekende
teksten zijn bewaard: de Cyrurgie en de
Medicina. Aan de hand van een nauwkeurige
vergelijking van de deel overlevering met de
oorspronkelijke tekst van de Cyrurgie wordt
geprobeerd een beeld te schetsen van de com
pilator ervan, van zijn beslissingen en motieven:
hoe ging de compilator om met Ypermans tekst,
wat veranderde hij en waarom?
Een tweede stuk door L. Decloedt heet 'Van Weenen
begint voor mij de victorie'. Het gaat over
Frederik van Eeden, die zijn hele leven contact
zocht met mensen met dezelfde kijk op mens en
maatschappij als hijzelf. Veel van die mensen
kwamen uit het Duitse taalgebied, waar hij de
erkenning vond die hem in Nederland naar zijn
mening lang onthouden bleef. Het gaat in het
artikel over contacten met Oostenrijkse schrijvers
en de receptie van zijn werk in Oostenrijk.
De Artis Bibliotheek uit Amsterdam stuurde alle
nummers van de jaargang 2001, vol. 70
van Bijdragen tot de Dierkunde tegelijk. Alle
artikelen, en de bijbehorende samenvattingen
zijn in het Engels geschreven. Het eerste nummer
geeft een aardig artikel: 'Individuality in the
female songs of wild Silvery Gibbons (Hylobates
moloch) on Java, Indonesia' (R. Dallmann en
T. Geissmann). Alle soorten gibbons produceren
vroeg in de ochtend 'songs'; bij Silvery Gibbons
lijkt het of zij verschillen van de andere soorten
doordat meestal slechts de vrouwtjes zingen en
het mannelijk lied ongewoon is.
Het nummer eindigt met een stuk door E.M.A. de
Looze: 'Eug. Dubois and punctuated evolution:
letters to H. Engel'. Dit artikel behandelt 23
brieven van de bekende zoöloog professor Marie
Eugène Frangois Thomas Dubois (1858-1940),
hoogleraar aan de universiteit van Amsterdam,
die hij schreef aan zijn leerling en opvolger
professor H. Engel. De brieven gaan veelal over
de kritiek op de ontdekking waardoor Dubois
bekend geworden is: de ontdekking van een
schedeldak, enkele kiezen en een dijbeen, die hij
benoemde als 'the missing link' ('Java Man',
Pithecanthropus erectusHij deed zijn vondst
tijdens opgravingen op Java in 1891 en 1892.
Uit de laatste brieven blijkt dat de oudere Dubois
kwetsbaar en onzeker was geworden door alle
kritiek op zijn theorie. Volgens de auteur was
Dubois een groot wetenschapper, met veel van
zijn opvattingen zijn tijd ver vooruit. Hoewel hij
moeilijk van zijn mening kon afstappen bleef
hij in de correspondentie hartelijk en vriendelijk.
Toevallig is in het tijdschrift Grondboor en
Hamer (oktober 2002) van de Nederlandse
Geologische Vereniging, een interessant artikel
gepubliceerd van P. Storm: 'Javamens geen
voorouder van de Aboriginals: een ecologische
kijk op een oud vraagstuk'. In dit artikel wordt
veel aandacht geschonken aan de ontdekking
door Dubois, die volgens de auteur een bijzonder
belangrijke impuls was voor de wetenschap
die zich bezighoudt met fossiele resten van
mensachtigen, de paleoantropologie. Het tijd
schrift Grondboor en Hamer is in de Zeeuwse
Bibliotheek te raadplegen.
Het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig
Genootschap zond Jaarboek '00-'01. Het boek
opent met het artikel 'Alexander Michiels
van Kessenich 1800-1863' door Lou Spronck.
De grootvader van deze Alexander was Jan
Alexander die het in dienst van de Oranjes had
gebracht tot rentmeester en drossaard van
het ambt Montfort. Zijn zoon Henri die hem
opvolgde had onder Napoleon en Willem i zijn
Aanwinsten ruilverkeer
159
