Aanwinsten ruilverkeer G.G. Trimpe Burger-Mekking Tot de Tweede Wereldoorlog onderhield het Zeeuws Genootschap regelmatig ruilverkeer met de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen in Haarlem. Dit was het eerste 'geleerde' genoot schap in Nederland, opgericht 21 mei 1752. Het is bijzonder verheugend dat het bestuur van de Hollandsche Maatschappij in het najaar van 2002 ermee heeft ingestemd het ruilverkeer te hervatten. Een aanzienlijk aantal publicaties is al ontvangen, zoals The Future of the Sciences and Humanities, Four Analytical Essays and a Critical Debate on the Future of Scholastic Endeavour (P. Tindemans, A. Verrijn-Stuart, R. Visser eds.). Kunsten en wetenschappen evo lueren door specialisatie en verruiming op hun terrein. Veel nieuwe resultaten worden bereikt door ongebruikelijke combinaties van gezichts punten. en technieken. Maar het buiten het vaste patroon treden brengt het gevaar van oppervlak kigheid met zich mee. Acceptatie van een nieuw gezichtspunt vereist erkenning en begrip voor wat ermee gepaard gaat, en dat hangt onder andere af van de houding van de 'insiders' en de veranderende inzichten van de 'outsiders'. Gang bare manieren van onderzoek en studie kunnen dikwijls obstakels vormen voor nieuwe benade ringen. Nieuwe inzichten zijn noodzakelijk, maar over welke moet je serieus nadenken en welke moetje accepteren? Over dergelijke gezichtspun ten en vragen wordt in het boek gediscussieerd. Het boekje Geleerden en leken. De wereld van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen 1840-1880 is uitgegeven ter gelegenheid van het 250-jarig bestaan van de maatschappij. Op het jubileumbriefpapier staat: '1752-2002: 250 jaar brug tussen wetenschap en samenle ving'. Dit doel indachtig hebben de organisatoren van een symposium op 2 november 2001 het thema gezocht in de bestudering van de periode tussen 1840 en 1880, een periode waarin de grote vooruitgang van de wetenschappen in de negentiende eeuw die brug dreigde te doen instorten. De rol van de Hollandsche Maatschappij tijdens dat proces van losmaking tussen weten schap en samenleving werd op het symposium door verschillende inleiders behandeld. Deze uit gave is daarvan de neerslag. Een prachtig boek is Mappae Mundi. Humans and their Habitats in a Long-Term Socio-Ecoiogical Perspective Myths, Maps and Models (B. de Vries en J. Goudsblom, eds.). Nooit eerder was de wisselwerking tussen mensen en hun natuurlijke omgeving zo complex en problematisch als nu. Het toenemen van wetenschappelijk onderzoek heeft waardevolle inzichten opgeleverd wat betreft de wisselwerking tussen verschillende disciplines: natuurwetenschappen, sociale weten schappen, archeologie en ecologische studies. In dit boek discussiëren auteurs met verschillende academische achtergrond over de betrekkingen tussen de menselijke samenleving en haar natuur lijke omgeving in de loop van de geschiedenis, met bijzondere nadruk op een aantal veelbe tekenende periodes. In het laatste hoofdstuk wordt onze huidige situatie vastgesteld én de vooruitzichten voor de toekomst in het licht van theoretische overwegingen, gebaseerd op bewijzen of getuigenissen van het verleden. Ter gelegenheid van het 175-jarig bestaan worden de wederwaardigheden van het Fries Genootschap beschreven in het jaarboek 2002: Genootschaps cultuur in Friesland. Het Fries Genootschap 1827-2002. Het boek opent met een artikel over de geschiedenis van het genootschap door G. Jensma. Daarna worden verschillende negen tiende- en twintigste-eeuwers behandeld, die van belang waren voor het Fries Genootschap. Vervolgens komt een aantal bijdragen dat betrekking heeft op de tentoonstelling die het Fries Museum ter gelegenheid van het Genoot schapsjubileum in het najaar van 2002 organi seerde. De eerste heet 'Friese sterren' en hierin worden onder andere het werk en de positie als kunstenaar van de schilders Christoffel Bisschop (1828-1904) en Johannes Henricus Jurres (1875-1946) besproken. Ook de beeldhouwer Pier Pander en enkele zilversmeden krijgen aan dacht. Het boek eindigt met een lijst van alle bestuurders van het Fries Genootschap in de loop der jaren en een register van persoonsnamen. Een prachtig verzorgde jubileumuitgave, waaraan dertig deskundige auteurs meewerkten. 72 Aanwinsten ruilverkeer

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 2003 | | pagina 38