Readies van of over ooggetuigen bij voorkeur
per post of e-mail naar: Onderzoeksproject
Ooggetuigen, t.a.v. dr. Dienke Hondius en
drs. Anna Timmerman, Vrije Universiteit,
Faculteit der Letteren, De Boelelaan 1105,
1081 hv Amsterdam. E-mailadres:
ooggetuigen@let.vu.nl.
200ste sterfdag Betje Wolff en Aagje Deken
Tweehonderd jaar geleden, in november 1804,
overleden de schrijfsters en levensgezellinnen
Betje Wolff en Aagje Deken. Zij vonden de stilte
op begraafplaats Ter Navolging' in Den Flaag,
maar hun werk werd sindsdien vele malen gewekt
uit de slaap van de verstoffing. Door vele en
diverse minnaars en minnaressen: Zeeuwen,
Hagenaars, schrijfsters, collectioneurs, feministen,
volksopvoeders, historici, neerlandici, archief-
ratten, uitgevers, en ambtenaren van plaatselijke
straatnamencommissies. Wat hen allen bond, was
de ambitie om hun liefde voor Wolff en Deken
vorm te geven, in onderzoek of verbeelding,
in boekvorm of in de vorm van gedenkstenen,
tentoonstellingen, toneelstukken, beelden,
prenten, literaire prijzen, een heus museum, en,
niet te vergeten, in Vlissingen, geboorteplaats
immers van Betje Wolff, de bekende fontein.
En natuurlijk in de vele heruitgaven van de
Historie van Mejuffrouw Sara Burgerhart
(1782), die al die jaren in druk is gebleven.
In hun werkzaam leven wekten Wolff en Deken
bewondering en beroering. In de eeuwen
daarna bleven zij aan de leeslust, de studiezin,
de behoefte aan identificatie en de gevoelens
van nationale trots appelleren, en wel in die
mate dat zij het niet alleen tot heldinnen van
het vaderland en erflaters van onze beschaving
brachten, maar ook tot in het hart van de
Nederlandse identiteit, het paspoort, door
drongen.
Een boekje over de canonisering en monumen-
talisering van Wolff en Deken in de voorbije twee
eeuwen en over dat werk van de schrijfsters dat
daarbij onderbelicht is gebleven. Over Wolff
en Deken in de verbeelding van Hella Haasse en
Xees 't Hart, in het Damesleesmuseum en op
de planken, in ballingschap en op de kermis.
En over het verleden en de toekomst van de
Wolff ft Deken-studie.
Het boekje biedt in een bestek van zo'n 150 blad
zijden onderdak aan geletterde liefhebbers
en geleerde onderzoekers als Mieke Aerts,
Arianne Baggerman, P.J. Buijnsters, Lizet
Duyvendak, Lia van Gemert, Maria Grever,
Edwina Hagen, Ton Jongenelen, Joost Kloek,
Ellen Krol, Theo van der Meer, Pim van Oostrum,
Olf Praamstra, Joost Rosendaal, Barbara Sierman
en Arie Storm, en staat onder redactie van
Peter Altena en Myriam Everard. Het zal eind
november 2004 bij uitgeverij Vantilt te Nijmegen
verschijnen en voor een prijs van ca. 15 in
de betere boekhandel verkrijgbaar zijn.
In november 2004 worden Wolff en Deken in een
dwars en geleerd boekje, Onbreekbare
Burgerharten: de historie van Betje Wolff en
Aagje Deken, 1804-2004, uit de versteende
nationale verbeelding tot nieuw leven gewekt.
124
Mededelingen