PI 11'I
Over al deze zaken nu wat nadere uitleg. De discus
sies over de grondslag van de Protestantse Kerk
in Nederland richtten zich (merkwaardigerwijs)
niet zozeer op de formuleringen aangaande de
Heilige Schrift als wel op die aangaande het
belijden van de kerk. Over het eerste zegt de
kerkorde in artikel 1,3:
'Betrokken in Gods toewending tot de wereld, belijdt
de kerk in gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift
als enige bron en norm van de kerkelijke verkon
diging en dienst, de drie-enige God, Vader,
Zoon en Heilige Geest'.
Over deze formulering is nauwelijks iets te doen
geweest. Breed was de instemming met dit
kerkordeartikel en lof was er ook voor het feit
dat in deze formulering een oud dilemma in
de vroegere Hervormde kerkorde overstegen was,
namelijk dat van de vraag naar de prioriteit van
het apostolaat of het belijden (de opdracht
van de kerk naar buiten en de vaststelling van de
eigen identiteit). Strijd kwam er wel over de op
artikel 1,3 gebaseerde formuleringen aangaande
het hedendaagse belijden van de kerk. Het unieke
van de Protestantse Kerk in Nederland is namelijk
dat twee kerken van het calvinistische type en
een van het lutherse type zich hierin verenigen.
Dat komt tot uitdrukking in de tekst van het
kerkordeartikel 1,4 over het belijden. Deze tekst
luidt:
'Het belijden van de kerk geschiedt in gemeenschap
met de belijdenis van het voorgeslacht, zoals die
is verwoord
in de Apostolische geloofsbelijdenis, de geloofs
belijdenis van Nicea en de geloofsbelijdenis van
Athanasius - waardoor de kerk zich verbonden
weet met de algemene christelijke Kerk -,
in de Onveranderde Augsburgse confessie en de
catechismus van Luther - waardoor de kerk zich
verbonden weet met de lutherse traditie -,
in de catechismus van Heidelberg, de catechismus
van Genève en de Nederlandse geloofsbelijdenis
met de Dordtse leerregels- waardoor de kerk zich
verbonden weet met de gereformeerde traditie'.
In deze tekst wordt uitgesproken dat niet alleen
de gereformeerde (=calvinistische) belijdenis
geschriften een volwaardige plaats hebben in de
grondslag van de Protestantse Kerk in Nederland,
maar ook de lutherse. Dat betekent niet dat
de verschillen tussen de gereformeerde en de
lutherse traditie ontkend worden. Die verschillen
zijn er duidelijk: op het punt van de belijdenis
van de lichamelijke alomtegenwoordigheid van
Christus, op het punt van de Avondmaalsvisie
en op het punt van de predestinatieleer.
Figuur 4.
Arnemuiden, Noordstraat met nieuwe kerk. Zei. 111. P-00048.
Noordstraat
De Protestantse Kerk in Nederland