x? H r s svit>r Staten-Generaal geven uitsluitsel over wat er verder nog is gebeurd. Hebben de Staten van Zeeland nog schriftelijk gereageerd? Of hebben ze de zaak na het gesprek met Van Santen als afgedaan beschouwd? Vermoedelijk het laatste. Ambassadeur Gilpin vertrok enkele weken daarna terug naar Engeland, waar hij in het volgende jaar overleed. Secretaris Van Santen werd kort na zijn bezoek aan de Staten benoemd tot Raad van de Admiraliteit. Een goede relatie met zowel Engeland als Schotland was politiek en econo misch erg belangrijk. De Verenigde Nederlanden hadden Engeland nodig in strijd tegen Spanje, maar de Schotse stapel was niet minder van belang. Ook Richard Schilders zal met enkel het in beslag nemen van een paar exemplaren wel tevreden zijn geweest over de afloop. In zijn impressa blijft hij ook vermelden dat hij Statendrukker is, zonder dat uit de archieven blijkt dat hij daar toestemming voor vraagt. De loop van de geschiedenis is er niet door ver anderd. In 1603 overlijdt Elisabeth I en wordt opgevolgd door James vi van Schotland, die zich vanaf die tijd Jacobus i laat noemen. Noten 1 Door de auteur wordt gewerkt aan een overzicht van Zeeuwse drukken tot 1700. 2 Zie over hem: P.J. Aarssen, 'Tot Middelburgh by Richard Schilders'. Zeeuws Tijdschrift 19 (1969), 104-108; J. Dover Wilson, 'Richard Schilders and the English Puritand'. Transactions of the Bibliographical Society, Vol. XI (1912), 66-89. Een uitgebreide biografische notitie over Schilders is in voorbereiding. 3 Requeste By die, welcke men Wederdooperen ofte Mennoniten noemt, ouerghegheuen: waerin zysoecken te bewijsen, Dat het Crijch-voeren teghen Godes woordt strijdt, Ende zy daerom tot de Burgherlicke wacht vande Ouerheyt niet en behooren ghedvvonghen te worden Middelbvrgh, Ghedruckt by Richardt Schilders, woenende int Lombaert-straetkê, 1580. 4 Sir George Gilpin (1514-1602), een van de meest vertrouwde agenten van Elizabeth I. 5 Nationaal Archief, Archief Staten-Generaal, inv. nr. 27 (Resolutien der Staten-Generaal 1576-1609. Resolutie 4 april 1601). 6 Zeeuws Archief, Archief Staten van Zeeland, inv. nr. 475 (Notulen van Gecommitteerde Raden van de Staten van Zeeland, 13 april 1601). 7 Zeeuws Archief, Archief Staten van Zeeland, inv. nr. 475 (Notulen van Gecommitteerde Raden van de Staten van Zeeland, 17 april 1601). 8 Zeeuws Archief, Archief Gecommitteerde Raden van de Staten van Zeeland, inv. nr. 1631 (Register van acten en missiven 1601). 9 Verandtwoordinghe Van den Staten van Zeelandt, op de Publicatie ende Verclaringhe T'hantwerpen ghedaen teghen den Dobbelen Zeeuwschen Ducaet Tot Middelbvrgh, Ghedruckt by Richardt Schilders woenende int Graeve-straetken, 1581. Met Privilegie der Staten van Zeelandt. Figuur 1. Drukkersmerk van Richard Schilders. Richard Schilders 151

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 2004 | | pagina 29