24 In 1591 heette zijn vrouw Suzanna Cobbouts, zij maken
op 30 december van dat jaar een testament op (bron:
Amsterdamsche Notarisprotocollen, notaris Jacob Gijs-
berts, 0. 209). Ze hadden toen vier kinderen: Susanna,
Jan, Maria en Sare, en er was nog een voordochter van
de vrouw: Grietgen van der Velde, dochter van Peter van
der Velde. Als voogden voor de kinderen werden aange
wezen Jeronimus Bruysels en Hendrick Claesz, beiden te
Haarlem. Geboren in 1563 of 1564. Zijn broer heette
Hendrik Bormans of Boermans, en zijn zuster Anna van
der Haegen.
25 Bron: Aantekeningen Bijlsma, Gemeentearchief
Rotterdam.
26 F.C. Wieder, De reis van Mahu en de Cordes. Den Haag
1923, p. 7.
27 Bron: Amsterdamsche Notarisprotocollen J.F. Bruyningh Z.,
61, 93, twee akten van 20 Augustus 1603, p. 116.
28 J.H. de Stoppelaar, Balthasarde Moucheron, Den Haag
1901, p. 101, noot 12. Brief van professor Dominicus
Baudius te Leiden aan Hugo de Groot in Den Haag,
7 oktober 1607.inclyto nepote Vanderhagio, quo
nemo tempestate nostra doctius corvos hiantes ludit
et ductat dolis, ni Moucheronem forte compares planum
isti tribuno vapulari.' De Moucheron wordt uitgemaakt
voor een zwerver of vagabond ('planus'). Zie ook Rotter
dams Welvaren 1550/1650, Rotterdam, z.j., bibliotheek
Gemeentearchief Rotterdam, p. 59/81 en Uitreedingen
naar Afrika, Amerika en Oost-lndië. Het aanvangstijdperk
der Republiek, 1588/1609. Rotterdam, z.j.
29 Bron: F.C. Wieder, Nederlandsche historische-geografische
documenten in Spanje. Leiden 1915, p. 213. In 1599 werd
er door de Staten-Generaal een grote vloot uitgerust naar
San Thomé, waaraan een particuliere kaapvloot werd
toegevoegd. V.d. Haegen voegde zijn vier schepen toe,
wederom o.l.v. Van den Kerckhoven. Op 20 augustus kaap
te hij een Portugees schip, zette de bemanning aan wal,
stal de lading en verbrandde het schip. Helaas voor hem
was slechts de factoor van het schip een Portugees en
waren boot en lading van Venetiaanse kooplui. Toen dit
nieuws Venetië bereikte, werden daar alle Hollandse
schepen aan de ketting gelegd, waarop Hollandse kooplui
de Staten-Generaal inschakelden en er uiteindelijk een
rechtszaak tegen Van den Kerckhoven werd aangespannen.
V.d. Haegen stond daarin borg voor de schipper.
30 Overige informatie: in het archief van de Antwerpse/
Leidse koopman Daniël van der Meulen bevindt zich in
ieder geval één brief van V.d. Haegen: GA Leiden, FA vd
Meulen, inv.nr. 365. Een andere spoor van een jonge
slavenhandelaar die ook Van der Haghen heet uit dezelfde
periode, vond Jeroen Blaak. Het betreft een notitie in
de auobiografie van deze Steven van der Haghen (1563-
1624). Deze avontuurlijke jongen reisde al vanaf zijn tien
de jaar door Europa en woonde onder meer een paar jaar
in Spanje en Italië. In 1585 begeeft hij zich in
de handel en vaart met een Hoornse schipper naar Italië.
Op hun reis komen ze onder meer in de haven van
Carthagena: 'ende in Carthagena vonden een Neerlands
coopman genaempt Lenaert Castro, den welcken handelde
op Barberien, ende hadde veel slaven ende slavinnen, die
hij oock vercocht.' Verder schrijft Van der Haghen niets
over deze handel. Hij vermeldt het omdat deze koopman
hun lading vis wilde ruilen tegen aluin, maar Van der
Haghen vond dit geen goede ruil. Later schrijft Van der
Haghen nog dat hij in 1597 een reis maakte naar 'Guinea',
maar vermeldt niet wat er verhandeld werd. (Uit: P.A.
Tiele, ed, 'Steven van der Haghen's avonturen van 1575
total 597 door hem zeiven verhaald', Bijdragen en mede-
deelingen van het Historisch GenootschapV\ [1883]
377-421, aldaar 402-403.)
31 J.H. de Stoppelaar, Balthasar de Moucheron. Den Haag
1901, p. 73, noot 13. Van der Haegen werkte ook in 1601
samen met De Moucheron.
32 Noortje de Roy van Zuydewijn, Van koopman tot icoon.
Johan van der l/eken en de Zuidnederlandse immigranten
in Rotterdam rond 1600. Amsterdam 2002, p. 9. Stabilis
Fortuna Merenti. Zie ook Rotterdams Jaarboekje 1917,
R. Bijlsma, Het bedrijf van de Magellaensche Compagnie,
p. 26/44.
33 Johan Fredrik Nystroem, Geografiens och de geografiska
uppaeckternas historia, 1899, p. 250. www.lysator.liu.se.
34 N. Japikse, Resolutiën der Staten-Generaal, deel 9,
1596/97. Den Haag 1926, p. 333/334, no. 406.
35 N. Japikse, a.w., p. 334, noot 1, R.i.d.p.p. Ook in de hierop
volgende jaren is Van der Haegen regelmatig met de
Staten-Generaal in discussie over allerlei verzoeken.
Hij had er een zekere bekendheid, blijkt uit de Resoluties.
Nationaal Archief, Resoluties Staten-Generaal 1596,
archief 1.01.03, inv. nr. 22, 29 november 1596.
36 Met dank aan I. van Loo, ZA, voor mededelingen over zijn
onderzoek naar deze archieven en de kaapvaart en betrek
kingen van Zeeland in de zestiende en zeventiende eeuw.
E-mail aan auteur, 24 februari 2004.
37 Dante Martins Teixeira and Elly de Vries, 'Exotic novelties
from overseas'. In: Quentin Buvelot (ed.), Albert Eckhout:
A Dutch artist in Brazil. Den Haag/Zwolle 2004, p. 104 e.v.
38 Lopend onderzoek door de auteur en Christiaan van der
Eyk naar deze verhoren. Vaak voorkomende namen zijn
Anthony en Pedro.
39 Zie Grant Parker, The Agony of Asar. A Thesis on Slavery
by the Former Slave Jacobus Elisa Johannes Capitein 1717-
1747, Princeton (NJ) 2001.
40 Zie Arthur Japin, De zwarte met het witte hart. Amsterdam
1997. Over de geschiedenis van 'Black Europeans' begint
nu meer onderzoek op gang te komen. De auteur bereidt
hierover verschillende publicaties voor, onder meer over
Jacobus Capitein en Aquasi Boachi. Zie ook Heike Raphael
Hernandez, ed., Blackening Europe. The African American
presence. New York/London 2004. Over de diverse in het
Caribische gebied overgeleverde Afrikaanse namen en
bijnamen, en restanten daarvan, wordt momenteel veel
gepubliceerd, o.m. door Alex A. van Stipriaan Luïseius.
24
Afrikanen in Zeeland