24 In 1591 heette zijn vrouw Suzanna Cobbouts, zij maken op 30 december van dat jaar een testament op (bron: Amsterdamsche Notarisprotocollen, notaris Jacob Gijs- berts, 0. 209). Ze hadden toen vier kinderen: Susanna, Jan, Maria en Sare, en er was nog een voordochter van de vrouw: Grietgen van der Velde, dochter van Peter van der Velde. Als voogden voor de kinderen werden aange wezen Jeronimus Bruysels en Hendrick Claesz, beiden te Haarlem. Geboren in 1563 of 1564. Zijn broer heette Hendrik Bormans of Boermans, en zijn zuster Anna van der Haegen. 25 Bron: Aantekeningen Bijlsma, Gemeentearchief Rotterdam. 26 F.C. Wieder, De reis van Mahu en de Cordes. Den Haag 1923, p. 7. 27 Bron: Amsterdamsche Notarisprotocollen J.F. Bruyningh Z., 61, 93, twee akten van 20 Augustus 1603, p. 116. 28 J.H. de Stoppelaar, Balthasarde Moucheron, Den Haag 1901, p. 101, noot 12. Brief van professor Dominicus Baudius te Leiden aan Hugo de Groot in Den Haag, 7 oktober 1607.inclyto nepote Vanderhagio, quo nemo tempestate nostra doctius corvos hiantes ludit et ductat dolis, ni Moucheronem forte compares planum isti tribuno vapulari.' De Moucheron wordt uitgemaakt voor een zwerver of vagabond ('planus'). Zie ook Rotter dams Welvaren 1550/1650, Rotterdam, z.j., bibliotheek Gemeentearchief Rotterdam, p. 59/81 en Uitreedingen naar Afrika, Amerika en Oost-lndië. Het aanvangstijdperk der Republiek, 1588/1609. Rotterdam, z.j. 29 Bron: F.C. Wieder, Nederlandsche historische-geografische documenten in Spanje. Leiden 1915, p. 213. In 1599 werd er door de Staten-Generaal een grote vloot uitgerust naar San Thomé, waaraan een particuliere kaapvloot werd toegevoegd. V.d. Haegen voegde zijn vier schepen toe, wederom o.l.v. Van den Kerckhoven. Op 20 augustus kaap te hij een Portugees schip, zette de bemanning aan wal, stal de lading en verbrandde het schip. Helaas voor hem was slechts de factoor van het schip een Portugees en waren boot en lading van Venetiaanse kooplui. Toen dit nieuws Venetië bereikte, werden daar alle Hollandse schepen aan de ketting gelegd, waarop Hollandse kooplui de Staten-Generaal inschakelden en er uiteindelijk een rechtszaak tegen Van den Kerckhoven werd aangespannen. V.d. Haegen stond daarin borg voor de schipper. 30 Overige informatie: in het archief van de Antwerpse/ Leidse koopman Daniël van der Meulen bevindt zich in ieder geval één brief van V.d. Haegen: GA Leiden, FA vd Meulen, inv.nr. 365. Een andere spoor van een jonge slavenhandelaar die ook Van der Haghen heet uit dezelfde periode, vond Jeroen Blaak. Het betreft een notitie in de auobiografie van deze Steven van der Haghen (1563- 1624). Deze avontuurlijke jongen reisde al vanaf zijn tien de jaar door Europa en woonde onder meer een paar jaar in Spanje en Italië. In 1585 begeeft hij zich in de handel en vaart met een Hoornse schipper naar Italië. Op hun reis komen ze onder meer in de haven van Carthagena: 'ende in Carthagena vonden een Neerlands coopman genaempt Lenaert Castro, den welcken handelde op Barberien, ende hadde veel slaven ende slavinnen, die hij oock vercocht.' Verder schrijft Van der Haghen niets over deze handel. Hij vermeldt het omdat deze koopman hun lading vis wilde ruilen tegen aluin, maar Van der Haghen vond dit geen goede ruil. Later schrijft Van der Haghen nog dat hij in 1597 een reis maakte naar 'Guinea', maar vermeldt niet wat er verhandeld werd. (Uit: P.A. Tiele, ed, 'Steven van der Haghen's avonturen van 1575 total 597 door hem zeiven verhaald', Bijdragen en mede- deelingen van het Historisch GenootschapV\ [1883] 377-421, aldaar 402-403.) 31 J.H. de Stoppelaar, Balthasar de Moucheron. Den Haag 1901, p. 73, noot 13. Van der Haegen werkte ook in 1601 samen met De Moucheron. 32 Noortje de Roy van Zuydewijn, Van koopman tot icoon. Johan van der l/eken en de Zuidnederlandse immigranten in Rotterdam rond 1600. Amsterdam 2002, p. 9. Stabilis Fortuna Merenti. Zie ook Rotterdams Jaarboekje 1917, R. Bijlsma, Het bedrijf van de Magellaensche Compagnie, p. 26/44. 33 Johan Fredrik Nystroem, Geografiens och de geografiska uppaeckternas historia, 1899, p. 250. www.lysator.liu.se. 34 N. Japikse, Resolutiën der Staten-Generaal, deel 9, 1596/97. Den Haag 1926, p. 333/334, no. 406. 35 N. Japikse, a.w., p. 334, noot 1, R.i.d.p.p. Ook in de hierop volgende jaren is Van der Haegen regelmatig met de Staten-Generaal in discussie over allerlei verzoeken. Hij had er een zekere bekendheid, blijkt uit de Resoluties. Nationaal Archief, Resoluties Staten-Generaal 1596, archief 1.01.03, inv. nr. 22, 29 november 1596. 36 Met dank aan I. van Loo, ZA, voor mededelingen over zijn onderzoek naar deze archieven en de kaapvaart en betrek kingen van Zeeland in de zestiende en zeventiende eeuw. E-mail aan auteur, 24 februari 2004. 37 Dante Martins Teixeira and Elly de Vries, 'Exotic novelties from overseas'. In: Quentin Buvelot (ed.), Albert Eckhout: A Dutch artist in Brazil. Den Haag/Zwolle 2004, p. 104 e.v. 38 Lopend onderzoek door de auteur en Christiaan van der Eyk naar deze verhoren. Vaak voorkomende namen zijn Anthony en Pedro. 39 Zie Grant Parker, The Agony of Asar. A Thesis on Slavery by the Former Slave Jacobus Elisa Johannes Capitein 1717- 1747, Princeton (NJ) 2001. 40 Zie Arthur Japin, De zwarte met het witte hart. Amsterdam 1997. Over de geschiedenis van 'Black Europeans' begint nu meer onderzoek op gang te komen. De auteur bereidt hierover verschillende publicaties voor, onder meer over Jacobus Capitein en Aquasi Boachi. Zie ook Heike Raphael Hernandez, ed., Blackening Europe. The African American presence. New York/London 2004. Over de diverse in het Caribische gebied overgeleverde Afrikaanse namen en bijnamen, en restanten daarvan, wordt momenteel veel gepubliceerd, o.m. door Alex A. van Stipriaan Luïseius. 24 Afrikanen in Zeeland

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 2005 | | pagina 25