J.H. van Dale, de bezorger van deze tekst, hertaald Coppin
Ie Sarrozin als Coppin de Saracyn. De associatie met
saracynswere ontleen ik aan hem. Van Dale, noot 11, 105-
106 en 108.
14 A. de Mul, 'Kroniek van Axel en omgeving tot 1525 in
uittreksels uit een handschrift van Jacob de Hont', in:
Jaarboek Oudheidkundige Kring 'De Vier Ambachten'
1939-1940, 64-66. A. Viaene, Vlaamse pelgrimstochten.
Brugge 1982, 190-191.
15 J-J. Galliard, Bruges et Ie Franc III. Brugge 1860, 57.
L. Gilliodts-van Severen, Coutume de Burg de Bruges I.
Brussel 1883, 259.
16 Che livre de voyages appartient a Messire Jehan de
Zeilbeke, chevalier de Jheruslem demorant a Comines.
F. Vanhemelrijck, Kruisen wassende maan. Leuven 1994,
30. Viaene, noot 14, 198-200. B. Wasser, Nederlandse
pelgrims naar het Heilige Land. Zutphen 1983, 151-152.
17 M. Smallegange, Nieuwe cronyk van Zeeland. Middelburg
1696 I, 402. Van het geslacht De Baenst te Sluis getuigt
J.H. van Dale, Naamlijst van de poorten, torens, steegers,
markten, straten enz. der stad Sluis in het midden der 15'
eeuw. Middelburg 1875, 35, 43, 48 nootnr. 1. Ook: J.A.
Dorrenboom, 'Grafschriften in de Sint Janskerk te Sluis',
De Navorscher33 (1883), 12-15 met op p. 12. verwijzing
naar De Baenst en Soliman. Viaene, noot 14, 195.
18 Vanhemelrijck, noot 16, 36 en 234-236. De vergelijking
met Hulst in ibidem, 173.
19 Ibidem, 303. Rapports sur les voyaiges tanten Egypt
comme en Surie, Voyage de Jherusalem. J. Huizinga,
Herfsttij der Middeleeuwen. Groningen 1985 (19), 91.
20 J.D. Hintzen, De kruistochtplannen van Philips den Goede.
Rotterdam 1918, 17. Vanhemelrijck, noot 16, 34-35.
21 Filips was gehuwd met Isabella van Portugal. Het
Bourgondische vorstenhuis was dus gelieerd aan het
Portugese. De Bourgondische steun aan Portugal in de
strijd tegen de Moren staat in een traditie die teruggaat
tot de Tweede Kruistocht. M. Keen (red.), Medieval
Warfare. A History. Oxford 1999, 86.
22 Ibidem, 564-566. Ch. Terlinden, 'Beknopte Geschiedenis
van de Roemrijke Ridderorde van het Gulden Vlies', in:
H. Pauwels, Catalogus Het Gulden Vlies. Vijf eeuwen Kunst
en Geschiedenis. Brugge 1962, 25. Volgens Nicholson,
noot 10, 58 stelde Thoisy zich ter beschikking van de
Byzantijnse keizer. D.M. Nicol, The Immortal Emperor. The
Life and Legend of Constantine Palialogos. Last Emperor
of the Romans. Cambridge 1994!, 29 deelt mee dat in
1445 300 Bourgondiërs meestreden in het Byzantijnse
leger. Mogelijk waren zij afkomstig van Thoisy's vloot.
A. Vanderjagt, "'Qui desirent veoir du monde": Bourgon
diërs en de Oriënt', in: H. Bakker (red.), De Oriënt, droom
of dreiging? Het Oosten in Westers perspectief. Kampen
1988, 32-33.
23 Nog weinig onderzocht is de intrigerende relatie van de
Bourgondische kruistocht enerzijds en de mythische tocht
naar Troje (aan de Dardanellen) en de Argonautentocht
naar Kolchis (via de Dardanellen) anderzijds. Intrigerend
temeer omdat Kolchis (de Krim) het land was van het
Gulden Vlies, dat het object was van een in 1430 gestich
te, succesvolle ridderorde. Kort hierover Vanderjagt, noot
22, 28-30. Volgens een foutieve volkstraditie werd de
Orde van het Gulden Vlies in Sluis gesticht. J. Huizinga,
Herfsttij der Middeleeuwen. Haarlem 1963 (10), 87. Over
de relatie tussen de orde en het kruistochtideaal zie
Pauwels, noot 22, 21-22 (ook over Filips' bekendheid met
Troje). Bovendien werden de Turken in de Middeleeuwen
geassocieerd met de Teucri, volgens Homerus' Ilias en
Vergilius' AeneTs een van de bondgenoten van Troje. Een
latere historische parallel is de Entente-operatie van
Gallipoli in 1915-1916.
24 De Mul, noot 14, 205.
25 Hintzen, noot 20, 130, 163 en 168-175. P. Bonenfant,
Philips de Goede. Rotterdam 1963, 87-89. R. Vaughan,
Philip the Good, the apogee of Burgundy. Londen 1970,
371-372 en 377. Chastelain, noot 10, 80-81. Een voor
beeld van rekrutering voor de Bourgondische kruistocht
op lokaal niveau, namelijk Axel in 1464 geeft K. Slager,
De Zeeuwse geschiedenis in meer dan 100 verhalen.
Amsterdam 2005, 21-23.
88
Oude relaties
