schroot van 41 kogels van twee pond elk op de
vijf prauwen af te kunnen geven. Na nog een
keer gewend te zijn, werd een tweede salvo met
het bakboordgeschut gevuurd. Vervolgens werd
er al vurend rond de prauwen gevaren. Hierbij
werden steeds twee prauwen onder schot gehou
den. Men vuurde steeds op het vaartuig met de
meeste riemen. Al snel begonnen twee zeerovers
vaartuigen te zinken. Het vuren werd gestaakt
om enkele zeerovers uit het water te vissen. Bij
de overgebleven drie vaartuigen werden de vele
doden overboord gezet om de scheepjes lichter te
maken. Behendig probeerden de overige zeerovers
te ontkomen, maar:
'de riemen vielen stuk en hingen werkloos aan
de boorden, terwijl hier en daar masten gebroken
waren en de zeilen achterom sleepten. Gelijk een
stervend ligchaam, dat zich nog even beweegt,
viel er nu en dan een schot uit hunne lilla's met
schrootbussen van steen.'26
Vervolgens werden de prauwen een voor een aange
vallen. Met enterhaken werden ze naar het schip
getrokken en met geweervuur werden de nog
vechtende zeerovers uitgeschakeld. Het verzet van
sommige zeerovers was zo hevig, dat drie leden
van de equipage van de Phoenix door bamboe
werpspiesen zwaar gewond raakten. Vervolgens
liet men bewapende sloepen te water om de nog
rondzwemmende zeerovers op te pikken.
Adelborst Herman Dirk Slegt commandeerde er
een van. Het gevecht heeft in totaal ruim vijf uur
geduurd. Vanwege de afnemende wind had de
bemanning van de schoener Zr. Ms. Zephir de
strijd van een paar mijl afstand slechts kunnen
gadeslaan.
In totaal werden twintig zeerovers gevangengenomen,
waaronder twee kleine jongens. Verschillende
zeerovers waren zwaar gewond. Daarnaast werden
zes lieden, die kort daarvoor waren geroofd,
bevrijd. De rest van de zeerovers, ongeveer zeven
tig, had de confrontatie niet overleefd. Er werden
grote hoeveelheden bamboespiesen, handwapens
en enkele lilla's27 inbeslaggenomen. De volwas
sen zeerovers werden in de bijna lege kolenbun
kers van de Phoenix gevangen gehouden. Na tien
dagen onder stoom gevaren te hebben, was de
hitte er ondragelijk. Nadat de smid boeien had
vervaardigd werden ze vier aan vier aan dek vast
geklonken. Na ondervraging van de twee jongens
bleek dat er nog een zevende vaartuig moest
zijn.
Op 1 5 november werd de zevende prauw bij Poelau
Lawak gepraaid. Elf welgemikte schoten met
schroot van de 12- en 24-ponders waren
voldoende:
'om haar tot een zeef te maken; koel bleven
eenige roovers op het van tuig ontbloote dek
staan, roepende "Meer! Nog meer!" gereed,
om met hunne assingaaijen [werpspiesen] een
gunstige worp te doen.'28
Zes zeerovers, van wie één zwaar gewond, drie door
hen gevangen personen, een lilla en een geweer
vielen in Nederlandse handen. De aanvoerder,
Pang Lima, was een van de gevangenen.
Bij terugkomst op Soemanap kwamen veel Indone
siërs die het gevecht hadden gezien aan boord,
om te vernemen wat er met hun dierbaren was
gebeurd. In totaal overleefden vijftien van hun
landgenoten het avontuur. Zij vroegen een van
de zeerovers om wraak te nemen en droegen
een net overleden rover in een stuk zeildoek het
schip af.
De volgende morgen werd voor de terugreis koers
gezet naar Soerabaja. Daar werden de gevangen
zeerovers, inclusief de twee jongens, aan de
politie overgedragen. Inmiddels was matroos
der tweede klasse J.R. de Singer aan zijn verwon
dingen overleden.
Hit de verhoren bleek dat de zeerovers Dajaks waren,
afkomstig van Zuidoost-Borneo, van de kampong
Tanna Passier, ten zuiden van Troessan. Zij aasden
vooral op lieden om hun land te bewerken of
om als slaaf te kunnen verkopen. Ze waren drie
weken op strooptocht geweest. De meeste gevan
genen waren afkomstig van Soemanap en waren
geroofd van meerdere handelsvaartuigen.
Het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
Het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen,
pas later kwam het predikaat koninklijk, is opge
richt in 1769, met als doelstelling wetenschap te
beoefenen en kennis te verbreiden over en met
betrekking tot Zeeland. Een beproefde methode
daartoe waren de zogenaamde prijsvragen, waar
bij een antwoord op een brandende Zeeuwse
kwestie werd gevraagd in de vorm van een
opstel.29
Herman Dirk Slegt werd lid in 1869, als gepensio
neerd kapitein-luitenant-ter-zee, woonachtig te
94
Schip Phoenix
