Figuur 2.
Het knippen (schoonmaken) van ansjovis is van oudsher
vrouwenwerk.
Gees R. Gmelich Meijling-van Hemert, Vissen op
Zeeuws water. Vlissingen, Den Boer de Ruiter,
2005. 192 blz., geheel in kleur geïllustreerd,
bronnen- en begrippenlijst.
ISBN 90-74576-55-9. Prijs 29,50.
'De visserij heeft de afgelopen jaren steeds meer te
maken gekregen met allerlei beperkingen'. 'Door
de technologische ontwikkelingen moeten de
vissers zichzelf beperkingen opleggen. De vissers
leren met die beperkingen leven'. 'Sommigen
richtten zich op nieuwe vormen van visserij'. Deze
zinnen uit het begin van hoofdstuk 8 van het
boek Vissen op Zeeuws water, geschreven door
Gees R. Gmelich Meijling-van Hemert, schetsen
eigenlijk een beeld van de hele geschiedenis.
Zeeuwse bedrijven moesten door de eeuwen heen
innovatief blijven om te kunnen overleven.
Dat komt in de verschillende hoofdstukken, of
het nu gaat om schelpdieren of vis, steeds weer
terug. Die innovatie was nu eens vereist door
veranderingen in de natuur (bijv. verzanden van
gebieden, ziektes) dan weer door beslissingen van
het beleid (bijv. Deltawerken, Nederlandse en
Europese richtlijnen met betrekking tot natuur
bescherming). De natuur en de mens zelf zorgen
voor veranderingen. Bij zowat alle vormen van
visserij is de vrije visserij door de eeuwen heen
verdwenen. Collectieve en/of individuele initia
tieven hebben veelal gezorgd voor nieuwe moge
lijkheden: nieuwe mogelijkheden binnen de
bestaande visserij, visserij op nieuwe soorten
(kreeft, mesheften), visserij buiten de Zeeuwse
wateren. Enkele visserijen zijn (zo goed als)
verdwenen (bijv. botvisserij, ankerkuilvisserij).
De verschillende hoofdstukken met de vele getui
genissen door vroeger of nog actieve vissers,
geven een boeiend overzicht van de geschiedenis,
een nuttige terugblik bij het plannen van de
huidige innovatiewensen en ideeën. Basale kennis
over de processen die aan de grondslag van
veranderingen liggen of nodig zijn voor het
slagen van innovatieve ideeën blijkt veelal essen
tieel. Ook daar worden meerdere voorbeelden
van gegeven. Al bij al kan ik dus niet anders dan
iedereen - leek, beleidsmedewerker, onderzoeker
en allen die in de sector werken - aanraden dit
boek te lezen.
J.A. Craeymeersch
Kees Slager, De Zeeuwse geschiedenis in meer
dan 100 verhalen. Amsterdam, Van Gennep,
z.j. [2005]. 349 blz., register van Zeeuwse
plaatsnamen, bronnenlijst.
ISBN 90-551 5-542-X. Prijs: 16,90.
In de reeks 'De Nederlandse geschiedenis in verhalen'
is nu ook De Zeeuwse geschiedenis in meer dan
100 verhalen verschenen. Eerder verschenen
Priese, Nederlands-Indische, Gelderse, Groningse
en Drentse delen. Met 'verhalen' wordt bedoeld:
herinneringen van ooggetuigen aan momenten
en gebeurtenissen uit de Zeeuwse geschiedenis.
En wie is er beter in staat verhalen van oogge
tuigen vast te leggen dan Kees Slager?
Eenderde van de verhalen (40 van de 124) speelt zich
af in de twintigste eeuw, de eeuw die de auteur
het meest vertrouwd is. Een flink aantal van
deze ooggetuigen heeft hij zelf geïnterviewd.
Gebeurtenissen als de Molukkersopstand in
118
Boekbesprekingen