Zuiii" öj) 't Zeeuws!
1
Zeeuws. Dat bestaat toch niet?
Veronique De Tier
is deeltijds consulent streektalen bij de
Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland en werkt
deeltijds mee aan het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten
dat aan de Universiteit Gent wordt gemaakt.
Dit woordenboek behandelt ook de Zeeuws-Vlaamse dialecten.
Zeeuws? Dat bestaat toch niet! Toen enkele jaren
geleden in Zeeland dialecten wat vaker in de
media kwamen door de vraag rond de erkenning
van het Zeeuws als streektaal, was dit een van
de meest gehoorde opmerkingen van de groep
die erkenning voor het Zeeuws niet zag zitten.
Maar hoe zit het nu eigenlijk met dat Zeeuws?
Is het inderdaad zo dat elk dorp zijn eigen
typische dialect heeft en er dus geen Zeeuws
bestaat of zijn er uiteindelijk toch meer gelijke
nissen dan verschillen? Bestaat er 'één Zeeuws'
of zijn het inderdaad allemaal verschillende
dialecten naast elkaar?
Het is onmogelijk om in enkele pagina's de hele
geschiedenis van de Nederlandse taal of de
geschiedenis van de dialecten te behandelen.
Toch vinden we het nuttig in een themanummer
over taal en dialect aandacht te besteden aan
de taalgeschiedenis van de dialecten. In deze
bijdrage zult u niet de typische kenmerken
per regio terugvinden, maar plaatsen we het
Zeeuws binnen een breder historisch en geo
grafisch perspectief.
Zeeland en Zeeuws
Zeeland ligt in de zuidwestelijke hoek van
Nederland, een uithoek van Nederland dus. Maar
aangezien er in het aangrenzende België ook
Nederlands en Nederlandse dialecten gesproken
worden, ligt het niet in de uiterste zuidwestelijke
hoek van ons taalgebied. Die eer valt het Frans-
Vlaams te beurt, het dialect dat in het noorden
van Frankrijk (in een klein gebied dat aan West-
Vlaanderen grenst) gesproken wordt. Rijksgrenzen
zijn dus niet altijd taalgrenzen. Het dialect in
West-Zeeuws-Vlaanderen en in West-Vlaanderen
vertonen bijvoorbeeld heel wat gelijkenissen.
Het zal dus niet verbazen dat we de Vlaamse
dialecten vaak zullen vermelden in deze bijdrage.
In de dialectologie behandelen we immers
West-Vlaanderen, Frans-Vlaanderen, Zeeland
en Goeree-Overflakkee als de zuidwestelijke
groep dialecten.
Figuur 1.
Postkaartje: 'Jie proat we gaof!' Stichting Cultureel Erfgoed
Zeeland 2002.
