Vervolgens presenteerden vier onderzoekers de
nieuwste inzichten met betrekking tot de sociale
veranderingen in de levensloop van Zeeuwen in
de negentiende en eerste helft van de twintigste
eeuw. Ulbe Bosma ging na welke Zeeuwen naar
de Oost vertrokken en wat er van hen aldaar
terecht is gekomen. Hilde Bras analyseerde in
hoeverre het vertrek als dienstmeid uit de ouder
lijke omgeving, samenhing met de leefsituatie in
het ouderlijke gezin. Heeft de levensloop van de
ene zus of broer invloed op die van de andere
zus of broer? Frans van Poppel en Ruben van
Gaaien onderzochten de leefsituatie van de hsn-
onderzoekspersonen gedurende de eerste vijftien
jaar van hun leven. Door middel van moderne
survey-gegevens wisten ze de lijn van de hsn-
generatie 1850-1922 door te trekken tot en met
de geborenen in het jaar 1985. Ineke Maas en
Marco van Leeuwen ten slotte onderzochten
de vraag in hoeverre beroepen van moeders
samenhingen met die van de dochters. Ze maak
ten hierbij gebruik van de digitale index op de
huwelijksakten die in het Zeeuws Archief is aan
gelegd. Doordat men bij het indexeren ook het
wijze besluit heeft genomen niet alleen de
namen maar ook de beroepen van bruidspaar en
ouders te noteren, is het mogelijk dit soort
onderzoek te doen. Ten slotte werden de meer
recente aspecten van de Zeeuwse migratie belicht
door Dick van der Wouw met de vraag 'Migreren
of pendelen?'
Door de voorzitter, Aad de Klerk, werd het officiële
gedeelte van het congres besloten. Tijdens het
minder officiële gedeelte kwam al spoedig de
wens naar voren om ook deze lezingen weer in
gedrukte vorm te laten verschijnen. De redactie is
verheugd dat de redactie van het tijdschrift
Zeeland zich weer bereid verklaarde hiervoor
ruimte te scheppen. Deze publicatie ligt thans
voor u. De samenstellers van deze bundel danken
ook de auteurs, dat ze bereid waren op korte ter
mijn hun lezing om te zetten in een artikel. De
hsn-dataset kwam tot stand door het werk van
vooral Lieven van Belzen. Het is mede dankzij
hem, dat deze bundel bij u op tafel ligt.
Kees Mandemakers
Leo Hollestelle
Aad de Klerk
Noot
1 Mandemakers, K., 0. Hoogerhuis en A. de Klerk (red.),
Zeeland. Themanummer Over Zeeuwse mensen.
Demografische ontwikkelingen in Zeeland in de negentien
de en twintigste eeuw 7/3 (1998).
2
Voorwoord