Aanwinsten ruilverkeer
JJ. Trimpe Burger-Mekking
Zoals gewoonlijk volgt hier een selectie van boeken
en artikelen uit het grote aanbod dat het
Zeeuws Genootschap regelmatig uit binnen- en
buitenland ontvangt. Hoewel het Genootschap
via het ruilverkeer ook Zeeuwse uitgaven in
bezit krijgt, is het streven op deze plaats alleen
werken van buiten de provincie te signaleren,
omdat veel 'Zeeuwse' uitgaven toch al bij de
lezers bekend zijn en er zelfs meestal recensies
over verschijnen in de tijdschriften van onze
contreien.
Het Natuurhistorisch Maandblad van november
2005 is een themanummer over het herstel van
de natte natuur in Limburg. Verdroging van natte
natuurgebieden vormt op de hogere zandgronden
in Nederland een omvangrijk en hardnekkig
milieuprobleem. Net als de rest van Nederland is
Limburg de laatste eeuw een stuk droger gewor
den. Ten gunste van de landbouw zijn de grond
waterpeilen in natuurgebieden, vooral sinds
1960, sterk verlaagd. Met het doel de natuur
waarden van deze gebieden weer te verbeteren
worden vernattingsmaatregelen genomen.
Opstuwing van het grondwater lijkt een oplos
sing, maar deze maatregel leidt soms tot fosfaat
mobilisatie in de bodem. Dit proces resulteert dan
weer in woekering van ongewenste plantensoor
ten. Om verdroging effectief tegen te gaan, moe
ten eerst de oorzaken daarvan in kaart gebracht
worden. Er worden voorbeelden besproken van
gebieden waar bestrijding van de verdroging ter
hand wordt genomen, zoals het Zwartwater bij
Venlo en de Deurnese Peel en de Mariapeel. De
effecten van verdrogingsherstel op flora en fauna,
bijvoorbeeld op dagvlinderpopulaties, worden uit
voerig besproken. Ook de sturende rol die de
Europese Unie zou moeten vervullen wordt
genoemd.
Het Rotterdams jaarboekje, tevens jaarboekje van het
Historisch Genootschap Roterodamum (2005)
bevat na de gemeentelijke wetenswaardigheden
een aantal 'in memoriams'. Daarna komen inte
ressante artikelen over de geschiedenis van
Rotterdam. J. van Herwaarden schreef 'Erasmus
en de Turk: hoe aanvaardbaar is oorlog?'. Het
blijkt uit de literatuur dat wat Erasmus over
Turken heeft geschreven, telkens weer stof tot
nadere overweging biedt. De auteur probeert de
gedachtegang van Erasmus aangaande het
onderwerp 'Turken' na te lopen, waarbij hij zich
beperkt tot en paar wezenlijke gegevens. Erasmus
deed op het eerste gezicht nogal tegenstrijdige
uitspraken, zoals wanneer hij in de strijd tegen
de Turk de strijd tegen de zonde zag, en die
strijd vergeleek met het inroepen van hulp van
een arts bij een patiënt: 'het is derhalve geoor
loofd de Turken af te weren tenzij God met een
duidelijk teken zou verhinderen dat dat gebeurt'.
Maar ook schreef hij, omdat hij zich ergerde aan
de 'zogenaamde' christenen en lauwe gelovigen:
'wie wij Turken noemen zijn grotendeels semi-
christenen en waarschijnlijk dichter bij het ware
christendom dan de meesten onzer'.
H. Zegveld behandelt in het jaarboek 'De Rotter
damse Katholieke gemeenschap in de tweede
helft van de zeventiende eeuw: herstel, bloei en
scheuring'. Over de haven in oorlogstijd schrijft
J.U. Brolsma: 'De stoere kade splijt...; de Rotter
damse haven en het Havenbedrijf in oorlogstijd'.
In Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke
Academie voor Nederlandse Taal- en
Letterkunde te Gent (2005, aflevering 1) bekijkt
A. Keersmaekers de invloed van Guido Gezelle op
Felix Timmermans. Hij vindt Timmermans beslist
geen Gezelle-epigoon. Wel verwerkte hij soms
Gezelliaans goed maar omdat dat paste in zijn
werk. Ook kunnen we dat zien als een hulde aan
de auteur die door Timmermans als een groot
dichter werd beschouwd.
M. Janssens schrijft nog eens over de Max Havelaar:
is dat nu een historische roman of een persoons
verheerlijking van zijn schrijver, zoals
A.L. Sötemann het noemt? Al met al werd de
Max Havelaar door velen de belangrijkste roman
uit de negentiende eeuw gevonden.
Het Tijdschrift voor Industriële Cultuur (tic), uitge
geven door de vereniging Viat te Gent (2006,1),
geeft alle bijzonderheden over 'katoen'. In de
oudheid werd de katoenplant wel als sierstruik
88
Aanwinsten ruilverkeer
