pEELMBE
juist bedrijven en werkgelegenheid naar hier
brengen, zo was de verwachting." Janssen wil
niet weg uit Zeeuws-Vlaanderen, maar hij maakt
zich wel zorgen om de toekomst van zijn kinde
ren. "Die zitten nog op de middelbare school.
Maar waar moeten die straks aan het werk?"
De (scheidende) commissaris van de koningin, Wim
van Gelder, wil van geen somberheid weten. In
een ingezonden reactie op een eerdere versie van
dit verhaal, dat in januari in het dagblad Trouw
verscheen, geeft hij toe dat de "komst van de
Westerscheldetunnel (nog) niet heeft geleid tot
een geweldige economische groei in Zeeuws-
Vlaanderen", maar dat voor een goede beoorde
ling van de effecten naar de gevolgen voor heel
Zeeland moet worden gekeken. En hij noemt als
voorbeeld conservenfabriek Coroos uit Kapelle die
"contracten voor versproducten heeft kunnen
afsluiten in Noord-Frankrijk, waar dat eerst, met
het oog op de houdbaarheid van de in te blikken
producten, onmogelijk was". Van Gelder becijfert
ook dat sinds de opening van de tunnel de werk
gelegenheid in Zeeuws-Vlaanderen minder sterk
daalde (-1,8 procent) dan in Zeeland als geheel
(-2,4 procent). Hij wijst er bovendien op dat het
havenschap Zeeland Seaports - tegen de stroom
in - de voormalige vestigingen aan beide zijden
van de rivier in Terneuzen heeft verenigd. Dat
zelfde Zeeland Seaport heeft - min of meer
gedwongen omdat de oorspronkelijke in glastuin
bouw gespecialiseerde projectontwikkelaar
afhaakte - ook het voortouw genomen bij de
realisatie van een ambitieus reddingsplan: de
realisatie van een glazen stad van 300 hectare op
de Axelse Vlakte in de Kanaalzone. De glastuin
bouw moet 1300 banen opleveren, maar dat is
vrijwel uitsluitend laaggeschoold werk. En de
banen die verhuizen, dat zijn nu juist die banen
op mbo- en hbo-niveau. De vraag is bovendien
of daar wel Zeeuws-Vlaamse werkzoekenden aan
de slag zullen geraken, aldus de PvdA-fractie
Terneuzen. Die ontdekte dat in de andere 'glazen
stad' die recent in Zeeland is opgeleverd, in de
polders bij Rilland, 80 procent van het werk
wordt uitgevoerd door Polen. Die accepteren
lagere lonen en minder gunstige arbeidsvoor
waarden en de Westlandse tuinders die naar
Zeeland worden gelokt hebben niet zozeer het
Zeeuwse welzijn, alswel hun eigen welvaart op
het oog. Maar de bestuurders blijven optimis
tisch, sterker nog, gedeputeerde Toine Poppelaars
voorziet dat rond deze glazen stad een agribusi-
nesscluster ontstaat qua omvang en samenstel
ling zijn gelijke in de EU niet kent. Behalve de
tuinders spelen ook kunstmestfabriek Yara, bio-
massavergister Ecoservice, bio-ethanolfabriek
Nedalco en biodieselfabriek Ecofuels een hoofd
rol. Samen zouden ze een half miljard euro willen
investeren om alles samen te laten gisten en
bubbelen en borrelen. Tweeduizend arbeidsplaat
sen moet dat opleveren, denkt Poppelaars.
Voorlopig is de oplevering van de glazen stad een
jaar uitgesteld omdat de glasdeskundige project
ontwikkelaar is afgehaakt, de grondeigenaren niet
akkoord gaan met de geboden grondprijs en Yara
te veel geld vraagt voor zijn restwarmte en kool
dioxide. Het is nog helemaal de vraag of de
Westlandse tuinders wel naar dit perifere gebied
willen verkassen als het voorgespiegelde kosten
voordeel niet waargemaakt wordt. Er zijn meer
groene regio's die aan de tuinders trekken.
De bestuurders die zich niet willen laten kennen wij
zen ook naar Dow Chemical - de grootste werk
gever in de regio - dat nieuwe operators werft.
Westerscheldetunnel
151
